Hizmetlerinin altı saat boyunca internetten silinmesine neden olan korkunç bir BT hatasıyla başladı. Bir muhbirin, yasa koyuculara, kârları kullanıcıların çıkarlarının önüne koyan toxic bir kültürden söz etmesiyle devam etti.
15 yıl öncesine gittiğimizde Facebook gibi genç web platformlarının internetten bir gün veya daha uzun süre kapalı kalması nispeten yaygındı. Kimse bu kadar sinirlenmedi çünkü o zamanlar çok daha az sayıda kullanıcı bir sosyal medya sitesini temel bir hizmet olarak görmedi.
Bir platformun bir saatliğine çevrimdışı kalsa bile muazzam bir gürültünün olması, dünyanın nasıl değiştiğinin bir işareti. Çünkü milyarlarca insan artık 7/24 bağlı olmayı bekliyor. Bu sebeple altı saat düşünülemez görünüyor.
Bazıları Facebook’un kesintiye uğramasıyla alay etti. Ancak milyonlarca küçük işletme hizmetlerine güveniyor ve sahipleri gülmüyordu. Müşterilerine ana yol olarak Facebook’a bağlı olan bir Noel ağacı tedarikçisi, kesinti sırasında web sitesine gelen trafiğin %50 düştüğünü söyledi.
Bir iş geliştirme danışmanı, canlı etkinlikler yürütmek için WhatsApp’ı kullandığını ve aniden iletişimin karanlık çağlarına geri döndüğünü söyledi. Başka bir sanatçı, Instagram’ı galerisi olarak kullandığını söyledi. Ancak insanlar uygulamayı kullanmayı bırakırsa ne olacağını merak ediyordu: “Her zaman sadece Instagram’da varım diye şaka yapıyorum.”
İçindekiler
Kesintiye ne sebep oldu ve neden bu kadar uzun sürdü?
Facebook, her şeyin “veri merkezlerimiz arasındaki ağ trafiğini koordine eden omurga yönlendiricilerindeki yapılandırma değişiklikleri” nedeniyle başladığını söyledi. What Computing’in editörü Kate Bevan, bu omurganın Facebook’un dâhili ağı olduğunu ve dünyadaki tüm tesislerini birbirine bağladığını söyledi.
“Facebook kendi internetini kurdu ve daha geniş internetle konuşması gerekiyor. Bir yapılandırma değişikliği oldu ve bu onu çevrimdışına aldı. Sonuç olarak, Facebook internetten kayboldu, çünkü internete orada olduğunu söyleyemedi” dedi.
İşleri daha da kötüleştiren şey, mühendislerin uzaktan bağlanamaması oldu. Çünkü internet bağlanacak hiçbir şey olmadığını söyledi. Ardından binaların etrafına eklenen güvenlik katmanları daha fazla soruna neden oldu.
“İnsanlar fiziksel olarak gidip sunucuları dürtmek için California’daki ofise gerçekten geldiklerinde binaya giremediler.”
Hizmetler tekrar çevrimiçi hale geldiğinde, odak Washington’a ve eski bir Facebook çalışanı tarafından Kongre’ye verilen ifadeye geçti. Wall Street Journal’ın dâhili belgelere dayanan bir dizi makalesinin kaynağı olan Frances Haugen, milletvekillerine şirketin parayı her zaman kullanıcıların refahının önüne koyduğunu söyledi.
“Facebook’un kendi çıkarları ve güvenliğimiz arasında sürekli olarak çatışmalarla karşılaştığını gördüm. Facebook bu çatışmaları sürekli olarak kendi çıkarları lehine çözdü” dedi. Bu suçlama ve Facebook’un sahibi olduğu Instagram’ın gençlerin zihinsel sağlığını etkilediğini gösteren kendi araştırmasını görmezden geldiği suçlaması, sonunda CEO Mark Zuckerberg’den bir yanıt aldı.
Sosyal medya devinin güçlü patronu haftalardır şirketini saran eleştiri dalgası hakkında bir şeyler söylemesi için baskı altındaydı. Personele uzun bir notta, kapsamın “bildiğimiz şirketi yansıtmadığını” söyledi. Facebook’un kârı kullanıcılarının refahından önce koyduğu fikrini reddetti.
Zuckerberg, “İnsanları kâr için kızdıran içeriği kasten zorladığımız argümanı son derece mantıksız” dedi. “Reklamlardan para kazanıyoruz ve reklamcılar sürekli olarak bize reklamlarının zararlı veya kızgın içeriğin yanında olmasını istemediklerini söylüyor.” Ve araştırmasını görmezden gelecek olsaydı, şirketin ilk etapta neden bu kadar çok yatırım yapacağını sordu.
Eleştirmenler ikna olmadılar ve Facebook araştırmasının sağlam olduğundan bu kadar emin olsaydı, bunu gizli tutmak yerine kamuoyuna açıklamalıydı diye düşündü. Bu haftanın Time dergisinin kapağı, Facebook’a ve kurucusuna yönelik tutumların son on yılda nasıl değiştiğine dair bir hikâye anlatıyor. Yüzü bir “Facebook’u sil” kutucuğuyla maskelenmiş, kasvetli, solgun bir Zuckerberg var.
Tabii ki, Facebook ve kurucusunun mali durumu söz konusu olduğunda skandallarla hırpalanabilir, teknik arızalarla sarsılabilir ve daha sıkı düzenlemelerle tehdit edilebilir. Ancak, birkaç darbeye rağmen, karlar ve hisse fiyatı yükselmeye devam ediyor.
Politikacılar, düzenleyiciler ve birçok kullanıcı Facebook’a olan sevgisini kaybetti. Ancak reklamcılar ve yatırımcılar hala yanlarındayken, Zuckerberg her şeyin iyi olmaya devam edeceğini düşündüğü için affedilebilir.