Rekabet Kurumu, e-ticaret devi Trendyol’un satıcılara yönelik “otomatik fiyatlandırma” sistemine dair yürüttüğü soruşturmayı sonuçlandırdı. Şikayet konusu olan bu sistemin, platformdaki satıcılar arasında haksız rekabete yol açtığı gerekçesiyle incelendiği bildirildi. Yapılan görüşmeler sonrasında Trendyol, sistem üzerinde bir dizi değişiklik yapmayı taahhüt etti. Bu adımlar sayesinde platformda daha adil bir ticaret ortamı sağlanması hedefleniyor ve herhangi bir cezai yaptırım uygulanmasına gerek duyulmadı.
İçindekiler
Rekabet Kurumu Trendyol Kararı ile Otomatik Fiyatlandırma Sistemi Değişiyor
Rekabet Kurumu tarafından ele alınan Trendyol’un 2021 yılında kullanıma sunduğu “Buybox” özelliği, aynı ürünü birden fazla satıcının satışa sunduğu durumlarda en uygun fiyatlı satıcının öne çıkmasını sağlıyor. Bu sistem sayesinde, ürünün varsayılan olarak sepete eklenmesi o anda en düşük fiyatı sunan satıcıya göre belirleniyor. Diğer satıcılar ise ürün sayfasında, “Buybox” olarak adlandırılan özel bir alanda listeleniyor.
Bunun yanı sıra “otomatik fiyatlandırma” özelliği, satıcıların fiyat rekabetini daha etkin bir şekilde yönetebilmesi için geliştirildi. Bu sistem, ürün fiyatlarının en düşük fiyatlı rakibe göre otomatik olarak güncellenmesini sağlıyor. Böylece satıcılar Buybox sıralamasında üst sıralarda yer alarak satışlarını artırma imkanı elde ediyor. Ancak bu özellik, platformdaki bazı satıcıların fiyat savaşlarına girmesine ve haksız rekabetin doğmasına neden olduğu için eleştirilerin odağına yerleşti.
Rekabet Kurumu, bu sistemlerin küçük ve orta ölçekli satıcıları dezavantajlı duruma düşürdüğünü değerlendirerek 2023 yılında bir soruşturma başlattı. Yapılan incelemelerde, özellikle otomatik fiyatlandırma sisteminin satıcılar arasında dengesiz bir ticaret ortamı oluşturduğu tespit edildi. Şikayetlerde, fiyatların sürekli düşürülmesi nedeniyle bazı satıcıların kar marjlarının tehlikeye girdiği ve uzun vadede sürdürülebilir ticaret yapmalarının zorlaştığı ifade edildi.
Bu durum üzerine Trendyol, platform üzerindeki bu sorunları gidermek amacıyla bazı önemli değişikliklere gitmeyi kabul etti. Şirket, Rekabet Kurumu’na verdiği taahhütler doğrultusunda, fiyatlandırma sisteminde şeffaflığı artıracak ve daha adil bir yapı oluşturacak adımlar atacağını belirtti. Bu değişikliklerin 60 gün içerisinde uygulamaya geçmesi bekleniyor.
Trendyol’un bu adımı, e-ticaret sektöründeki rekabet dinamiklerini yeniden şekillendirebilir. Küçük ve orta ölçekli işletmelerin platformda daha eşit şartlarda rekabet etmesine olanak tanıması, kullanıcı deneyimini de olumlu yönde etkileyebilir. Ayrıca, bu gelişme diğer e-ticaret platformları için de örnek teşkil edebilir.
Türkiye’de e-ticaret sektörünün büyümesiyle birlikte, Rekabet Kurumu’nun platformlarda denetimleri artırması dikkat çekiyor. Trendyol’un attığı bu adım, hem satıcılar hem de tüketiciler açısından önemli sonuçlar doğurabilir. Özellikle otomatik fiyatlandırma gibi sistemlerin daha şeffaf ve adil bir şekilde düzenlenmesi, sektördeki rekabetin dengeli bir şekilde devam etmesini sağlayacak önemli bir gelişme olarak öne çıkıyor.
Trendyol Rekabet Kurumu Kararı Sonrası Neler Taahhüt Ediyor?
Rekabet Kurumu tarafından paylaşılan raporda şu ifadeler var:
Sunulan taahhüt metni çerçevesinde Trendyol;
- Satıcılar için otomatik fiyatlandırma mekanizmasının kullanımını zorunlu tutmamaya ve satıcılara zorunlu tutulma ile aynı sonuca varacak herhangi bir teşvik sunmamaya devam edecektir.
- Otomatik fiyatlandırma mekanizması kapsamında kural tanımlanırken belirli satıcıyı/satıcıları hedeflemeye imkân tanımayacaktır.
- Otomatik fiyatlandırma mekanizmasından “Buybox Fiyatına Eşitle” seçeneğini çıkaracak ve satıcılara sadece “Buybox Fiyatının Altında Kal” ve “Buybox Fiyatının Üstünde Kal” seçeneklerini sunacaktır. Ek olarak “Buybox Fiyatının Altında Kal” ve “Buybox Fiyatının Üstünde Kal” seçeneklerini de “Buybox Fiyatına Eşitle” seçeneği ile aynı sonuca yer vermeyecek şekilde (yüzde ve tutar bakımından %0 ya da 0 TL altında kal ya da üstünde kal yazılamaması gibi) düzenleyecektir.
- Buybox kriterleri bakımından satıcılar tarafından otomatik fiyatlandırma mekanizmasının kullanımını algoritmanın işleyişinde bir kriter olarak dikkate almayacaktır.
- Satıcıları otomatik fiyatlandırma mekanizmasının özellikleri hakkında bilgilendirecek, ancak satıcılarla, otomatik fiyatlandırma mekanizmasının kullanımına ilişkin diğer satıcılara ait verileri paylaşmamaya devam edecektir.
- Otomatik fiyatlandırma mekanizmasının işleyişine ilişkin eğitim içeriğini satıcıların erişimine sunacak, çalışanlarına soruşturma kapsamındaki endişeler ve sunulan taahhütler kapsamında bilinçlendirilmesi için rekabet hukuku eğitimleri verecektir.
- Taahhütlere uyumun izlenebilmesini temin etmek amacıyla 3 yıl süre boyunca Rekabet Kurumuna rapor sunacaktır.
Trendyol’un bu taahhütlerine uyup uymayacağını zaman gösterecek. Ancak Rekabet Kurumu’nun sektörde rekabette aksamaya yol açabilecek her türlü aksiyona karşı harekete geçmesi güzel bir şey.
İlginizi Çekebilir: Türkiye uzayda tohum ıslahı başlattı! Uzaya nohut gönderdik!
Peki siz bu konuda ne düşünüyorsunuz? Sizce diğer e-ticaret platformlarında da benzer bir politika var mı? Düşüncelerinizi yorumlar kısmında belirtebilirsiniz. Daha fazlası için bizi takip etmeyi unutmayın!
tarafından verilmektedir.