Kripto Para Terimler Sözlüğü

Kripto paralar son dönemin en gözde konu başlıklarından biri. Gerek 2009 yılından bu yana sürekli değerlenmeleri gerekse de arkasında bulunan Blockchain teknolojisinin faydaları sebebiyle hem Bitcoin ismini hem de diğer kripto paraları her gün daha çok duymaya başladık.

Eğer siz de kripto paralara yatırım yapıyor veya bu konuyla ilgileniyorsanız bilmeniz gereken bazı terimler var. Bu yazımızda, Bitcoin ve diğer kripto paralar için kullanılan terimlerin anlamlarına yakından bakıyoruz. Ayrıca daha önce web sitemizde yer verdiğimiz “Bitcoin ve Dijital Para Rehberi“ne göz atmanızı tavsiye ederiz.

Kripto Para Terimler Sözlüğü

Blockchain: Bitcoin ve birçok kripto para biriminin arkasında bulunan teknolojiye verilen isim. Türkçesiyle “blok zinciri” olarak ifade edilen bu teknoloji, şifrelenmiş işlem takibi sağlayan dağıtık bir veri tabanıdır.

Altcoin: Açılımı “Alternative coin” olan bu söz, Bitcoin haricindeki kripto paraları ifade eder.

Satoshi: Bitcoin’in yüz milyonda birine verilen isim. Sayıyla ifade edecek olursak 0,00000001 BTC. Nasıl ki doları 1 dolar veya 10 cent olarak bölüp ifade edebiliyorsak, Bitcoin için de aynısı geçerli.

Mining: Genellikle GPU veya bazı durumlarda CPU gücünü kullanarak kripto para çıkarma işlemine verilen addır. Her kripto para “mine” edilmez ve kripto paranın algoritmalarına göre mining işleminde teknik farklılıklar görülebilir.

Miner: Mining işleminin yapan kişiye verilen isim.

Mining Rig: Genellikle birden fazla ekran kartının bir araya getirilmesiyle oluşturulan ve sadece Mining için kullanılan donanıma verilen isim.

Pool: Mining’de işlem zorluğunun artması sonrası ortaya çıkan ve Miner’ların güçlerini birleştirerek oluşturduğu havuz. Bu havuza dahil olan miner’lar işlem gücüne göre eşit şekilde pay alır.

Borsa (Exchange): Bitcoin ve diğer kripto paraları alıp satabildiğimiz platformlara verilen ad. Ülkemizde Paribu ve Bitturk yurtdışında ise Binance, Upbit gibi borsalar kripto para piyasasında en çok kullanılan borsalardan.

Adres: Bir kripto paranınn gönderilmesi/alınması/saklanması için kullanılan kod.  25-35 alfanumerik karakterden oluşur.

Örnek: 175tWpb8K1S7NmH4Zx6rewF9WQrcZv245W

Volatilite: Piyasanın çok dalgalı olduğunu ifade eder. Kripto para piyasaları da aynen bu şekildedir. Çok hızlı yükselip, çok hızlı değer kaybedebilir.

Boğa Piyasası: Orijinal ismi “Bullish Market” olan boğa piyasası, pazarın yükseliş trendinde olduğunu belirtir. Piyasa psikolojisi iyimserdir.

Ayı Piyasası: Orjinal ismi “Bearish Market” olan ayı piyasası, boğa piyasasının tam aksine olumsuz havanın hakim olduğu ve piyasanın düşüş yaşadığı anlamına gelir.

Arbitraj: Borsalarda fiyatı alıcılar ve satıcılar belirler. O nedenle farklı borsalarda aynı kripto paranın farklı fiyatlarda olduğunu görebilirsiniz. Bu farkı kullanarak bir borsadan alıp diğerine satmaya da Arbitraj terimi kullanılır.

ICO: Henüz borsalarda işlem görmemiş yeni kripto paraların fon toplamak için halka arz edilmesi. Yani IPO’nun kripto para hâli diyebiliriz.

White Paper: Bir kripto paranın teknolojisi hakkında detaylı teknik verilerin paylaşıldığı manifesto.

Teknik analiz: Kripto paraların geçmiş fiyat hareketlerine bakarak geleceğe dair çıkarımlar yapmanın genel adı.

Temel analiz: Kripto paranın teknolojisi, ekibi, hangi soruna çözüm olduğu gibi değerlendirmelerin tümü.

Trade – Trader: Al-sat işlemine Trade, bunu yapan kişiye ise Trader denir.

Deposit: Para yatırma işlemine verilen ad.

Withdraw: Para çekme işlemine verilen ad.

Fee: Bir alım satım işleminde kesilen komisyon.

BID: Bir coini satın almak için verdiğiniz teklifi.

ASK: Bir coini satmak için verdiğiniz fiyat teklifi.

HODL: Aslında bu terimin doğru yazılışı “HOLD” yani bir coini elinde tutarak değerlenmesini beklemek anlamına gelen söz. HODL olarak kullanıyor olmasının ise arkasında komik bir hikaye var.

2013 yılında BitcoinTalk forumunda alkollüyken bir konu açan GameKyuubi rumuzlu kullanıcı, HOLD yerine HODL yazınca bu konu yıllar geçtikçe ünlendi ve bu terimi herkes böyle kullanmaya başladı. Sözünü ettiğimiz konuyu buradan görüntüleyebilirsiniz.

FUD: Açılımı “Fear, uncertainty and doubt” olan bu terim, insanlarda bir endişenin hakim olduğu anlamında kullanılır.

FOMO: Açılımı “Fear of Missing Out” olan bu terim, kaçırma korkusudur. Örneğin bir coinin fiyatı anlık olarak önemli derecede yükseliyorsa, bazı kişiler FOMO yapabilir :)

DYOR: Açılımı “Do Your Own Research” yani kendi araştırmanı kendin yaptır. Herhangi bir coin hakkında araştırma yapmak anlamına gelir.

Pump: Bir kripto paranın normalin çok üstünde alımlarla değerlenmesi. Örneğin piyasanın en çok eleştirilen isimlerinden biri olan John McAfee, attığı tweet’ler sonrası ilgili coin’in kısa süre pump yaşamasına sebep oluyor.

Dump: Bir kripto paranın hızla değer kaybetmesi. Yani Pump’ın tam tersi.

ATH (All Time High): Bir kripto paranın gördüğü en yüksek fiyat seviyesi. Örneğin şu an Bitcoin’in ATH fiyatı 20.089 dolar.

Dip: ATH’nin tam tersi olarak bir coin’in gördüğü en düşük fiyat.

Moon: Bir kripto paranın çok değerlenmesi/değerleneceği anlamında kullanılır. Örneğin bir kripto para ciddi bir şekilde yükseldiğinde “Aya çıktı” denir.

Breakout: Bir kripto paranın sıkışan formasyon sonrası fiyatını yukarı doğru sert bir şekilde kırması.

Fork: Türkçe’ye “çatallaşma” olarak çevrilen bu terim, bir coinin kaynak kodlarından yola çıkarak farklı bir yolda ilerleyen yeni bir proje oluşturulmasına denir. Örneğin Bitcoin fork’larından biri Bitcoin Cash‘tir.

Hard / Soft Fork: Block zincirinin bölünerek geliştirilmesi Hard Fork, bölünmeden geliştirilmesi ise Soft Fork olarak adlandırılır.

Balina (Whale): Kripto para piyasalarında önemli derecede varlığa sahip kişiler.