COVID-19 pandemisinin gündemimizi derinden işgal ettiği günlerde gelecek adına yazmak mantıklı görünmeyebilir. Fakat artık salgının psikolojik etkilerinin de hissedilebileceği günlerde gündemden bir dem uzaklaşmak ve kısa vadede hakkında çokça konuşacağımız ya da konuşmak durumunda kalacağımız teknoloji trendlerini şimdiden kısaca tanımak herkes için faydalı olacaktır.
İçindekiler
Teknoloji zirvesi: Yapay zeka
Yapay zeka bu yazı dizisindeki tüm teknolojileri dolaylı veya doğrudan etkileme kapasitesi nedeniyle bu yazı dizisinin yazarı nazarında en önemli teknoloji konusunu oluşturmaktadır.
İlginizi çekebilir: Kısa vadede teknoloji trendleri – 8: Uzay çalışmaları
Yapay zekanın potansiyelini açıklamak, neler yapabileceğini ortaya koymak konusunda bir yazının daima eksik olduğunu düşünürüm. Bu düşüncemi gelecek konusunda çalışmalarıyla tanınan Ray Kurzweil’in İnsanlık 2.0 adlı kitabında anlattığı bir argümana dayandırıyorum. Kısaca şöyle, bir gelişim ya da zeka merdiveni düşünün insanlık o merdivende belli bir yükseklikte birkaç basamak altımızda şempanze, daha alt basamaklarda karınca vs. şeklinde gözünüzde canlandırın. Şimdi de bir şempanzenin insanlığın yapabildiklerini ne kadar anlayabileceğini tahayyül edin, örneğin icatları ya da gökdelenleri ne kadar idrak edebileceğini düşünün. Elbette ki anlamak şöyle dursun yakınından bile geçemez diye düşünüyorsunuz. İşte Kurzweil bu noktada çok çarpıcı bir söylemde bulunuyor. Bir yapay süper zekanın yapabileceklerini anlamak konusunda insan zekası bırakın şempanzeyi bir karınca seviyesinde bulunur. O nedenle yapay zekanın potansiyelini açıklamak konusunda bariz şekilde bir acz içindeyiz.
Yapay zeka kavramı, üç ana grupta değerlendirilir. Bunlar ilkel yapay zeka, genel yapay zeka ve süper yapay zeka olarak adlandırılır. Ağırlık olarak ilkel yapay zeka örneklerini görmüş olmamız nedeniyle yapay zekanın potansiyeline dair yanlış fikirler edinmiş olabiliriz.
İlkel Yapay Zeka belirli algoritmaları belirlenen şekilde işleten düzeydedir ve insan zekasına bağlı ve ondan aşağı bir derecededir.
Yapay Genel Zeka derecelendirme olarak insan zekasına eş yada yakındır. Fakat genellikle bir konuda uzmanlaşmıştır. Örneklerini satranç oynayan ve Kasporav‘u yenerek üne kavuşan yapay zeka (IBM trafından geliştirilen Deep Blue) olarak hatırlayabilirsiniz.
Yapay Süper Zeka ise potansiyelini anlamakta dahi zorlandığımız üçüncü seviye yapay zeka çeşitidir. Kendisini evrimsel programlama ile yine kendisi tarafından geliştirebilir. Onun hakkında söyleyeceğim tek şey imkansız olmadığıdır.
Yapay zeka teknolojisi bazıları için umut bazıları için korku kaynağı olarak teknoloji trendlerinde daima yukarılarda olacak.
Yazı dizisini bu dokuzuncu bölümle noktalıyoruz. Elbette liste çok daha uzatılabilir. Biz o uzun listeden kısa vadede teknoloji gündemini meşgul edecek olduğunu düşündüğümüz birkaçını seçtik. Bu durum değinmediklerimizin daha az önemli olduğu anlamına gelmez.