Akıllı telefonlarımızdaki uygulamalar, hayatımızı kolaylaştırırken aynı zamanda gizlilik ve güvenlik riskleri de oluşturabiliyor. Bu süreçte de uygulama izinleri tehlikeli mi sorusu kullanıcılar tarafından merak ediliyor. Peki, uygulama izinleri tehlikeli mi? Uygulama izinleri ile ne yapılabilir? İşte uygulama izinleri hakkında bilmeniz gerekenler.
İçindekiler
Uygulama izinleri tehlikeli mi?
Uygulamalar, belirli işlevleri yerine getirebilmek için cihazınızdaki bazı özelliklere erişim talep eder. Örneğin, bir harita uygulamasının konum bilginize ihtiyacı olması normaldir. Bu nedenle uygulama izinleri tehlikeli mi diye soruyorsanız, her iznin tehlikeli olmadığını söyleyelim.
Ancak hesap makinesi uygulamasının kamera veya kişi listesi izni istemesi şüphe uyandırabilir. Özellikle üçüncü taraf uygulamalar, verilerinizi reklam ağlarıyla paylaşmak için sık sık bu izinleri kötüye kullanıyor. Bu nedenle gerek duyulmayan bazı izinler sizin için tehlikeli olabilir.
Hangi İzin Ne Yapabilir?
İzinlerin ne işe yaradığını bilmek, riskleri minimize etmek için önemli. İşte en çok karşılaşılan izin türleri ve potansiyel tehlikeleri:
1. Kamera Erişimi
Kamera erişimi genellikle fotoğraf çekmek veya QR kod taramak gibi işlevler için istenir. Ancak kötü niyetli uygulamalar, izniniz olmadan arka planda fotoğraf veya video çekebilir. Bu görüntüler, kimlik hırsızlığı veya şantaj amacıyla kullanılabilir.
2022’deki “Glassdoor” skandalı, bir iş bulma uygulamasının kullanıcıların kamerasını izinsiz açtığını ortaya çıkardı. Çözüm olarak uygulamayı kullanmadığınız zamanlarda kamera erişimini fiziksel olarak kapatmayı deneyebilirsiniz. iPhone akıllı telefonlarda kameranın çalıştığını gösteren yeşil göstergeyi takip etmek de güvenlik konusunda yardımcı olacaktır.
2. Konum Bilgisi
Konum bilgisini uygulamalar genellikle navigasyon veya hava durumu bildirimleri için istemektedir. Sürekli konum takibi, hareket alışkanlıklarınızın üçüncü şahıslara satılmasına veya fiziksel güvenliğinizin tehlikeye girmesine yol açabilir. Örneğin bir fitness uygulaması, antrenman rutininizi sigorta şirketlerine sızdırabilir.
Çözüm olarak Android 12 ve sonrası telefonlarda uygulamaların konumunuzu tam olarak belirleyebilmesini önleyen “Yaklaşık Konum” özelliğini aktifleştirebilirsiniz.
3. Kişi Listesi ve SMS Erişimi
Kişi listesi ve SMS erişimi genellikle rehber verilerinizin mesajlaşma ve sosyal medya uygulamalarına entegrasyonu için istenir. Bazı üçüncü parti uygulamaların bu izni kötüye kullanması sonucunda rehberiniz çalınabilir, spam mesajlar gönderilebilir veya iki faktörlü kimlik doğrulama kodlarınız ele geçirilebilir. WhatsApp’taki bir açık, 2021’de 500 milyon kullanıcının rehber verilerinin sızdırılmasına neden oldu.
Eğer bu riski göze almak istemezseniz SMS iznini sadece banka uygulamalarına vermeyi, diğerleri için ise sanal telefon numaraları kullanmayı düşünebilirsiniz.
4. Mikrofon Erişimi
Uygulamalar sesli arama veya video kaydı için mikrofon erişimi isteyebilir. Maalesef bazı kötü niyetli uygulamalar, gizli konuşmalarınızı dinleyerek bu verileri reklam şirketlerine sızdırabilir. Amazon Alexa vakalarında olduğu gibi, bazı kayıtlar yanlışlıkla çalınabilir.
Bu gibi durumlardan etkilenmemek için uygulama içi sesli komutları kapatabilirsiniz. Aynı zamanda iPhone telefonlarda mikrofonun çalışıp çalışmadığını gösteren turuncu ışığı takip ederek verilerinizin güvenliğini koruyabilirsiniz.
5. Depolama Erişimi
Depolama erişimi dosya kaydetmek veya düzenlemek için istenebilir. Ancak bu erişimin kötüye kullanılması sonucu kişisel fotoğraflarınız, belgeleriniz veya oturum açma bilgileriniz (cookie’ler) çalınabilir. Örneğin, bir dosya yönetici uygulaması, tarayıcınızdaki kayıtlı şifreleri okuyabilir. Bu yüzden depolama erişimini hangi uygulamalara verdiğiniz konusunda son derece dikkatli olmalısınız.
Uygulama İzinleri Nasıl Yönetilmeli?
Google Play Store ve Apple App Store, izinleri sınırlamak için sürekli güncellemeler yapsa da kullanıcıların da dikkatli olması gerekiyor.
İlginizi çekebilir: Telefon kaç yılda bir değiştirilir? Telefon değiştirme zamanı araştırması yapıldı!
1. İzinleri Periyodik Olarak Gözden Geçirin
Android’de Ayarlar > Uygulamalar, iOS’ta Ayarlar > Gizlilik üzerinden hangi uygulamaların hangi izinlere sahip olduğunu kontrol edin. Kullanmadığınız izinleri kapatın.
2. Şüpheli Uygulamalardan Kaçının
Yüksek indirme sayısı ve olumlu yorumlara sahip uygulamaları tercih edin. “Hafif” sürüm (Lite) uygulamalar genellikle daha az izin isterler. Dikkat: “Super Free VPN” gibi uygulamaların %82’sinin veri sızdırdığı 2023 raporuyla kanıtlandı.
3. Güncellemeleri Aksatmayın
Uygulama geliştiricileri, güvenlik açıklarını düzeltmek için güncelleme yayınlar. Otomatik güncellemeleri aktifleştirin.
4. Çocuk Modunu Kullanın
Aile hesaplarında izin onayı zorunluluğu getirin. Böylece çocuğunuzun indirdiği bir oyunun dosyalara veya mikrofona izinsiz şekilde erişim sağlamasının önüne geçebilirsiniz.
Uygulama İzinleri Hakkında Merak Edilenler
Uygulama izinlerini reddedersem ne olur?
Bazı uygulamalar temel işlevlerini yerine getiremeyebilir. Örneğin, kamera izni olmayan bir video konferans uygulaması çalışmaz. Ancak gereksiz izinleri kapatmak, performans ve gizlilik açısından faydalıdır. Not: Reddettiğiniz izinleri sonradan uygulama içinden de açabilirsiniz.
İzinler sonradan değiştirilebilir mi?
Evet. Hem Android hem de iOS, kullanıcıların istedikleri zaman izinleri düzenlemesine olanak tanır. Android’de Ayarlar > Uygulamalar, iOS’ta Ayarlar > Gizlilik altında uygulama izinlerini yönetebilirsiniz.
Uygulama izin isteklerini sorgulamak, gereksiz erişimleri engellemek ve düzenli kontroller yapmak, dijital güvenliğiniz için elzem. Hiçbir uygulama, sizin onayınız olmadan verilerinize dokunamaz, bu nedenle uygulamalara izin verirken bir daha düşünmenizi tavsiye ediyoruz.
Peki siz bu konuda ne düşünüyorsunuz? Düşüncelerinizi yorumlar kısmında belirtebilirsiniz. Daha fazlası için bizi takip etmeyi unutmayın!