Yakın zamanda Covid’e yakalandıysanız, şu anda birçok ülkedeki baskın tür olan BA.5’e yakalanmış olma ihtimaliniz yüksek görünüyor. Bu yeni varyant hakkında bilmemiz gerekenler neler?
İlginizi Çekebilir: Bill Gates, Covid’e Yakalandı!
İçindekiler
BA.5 Nereden Geldi?
Bu aslında tamamen yeni bir varyant değil. BA.5, Omicron varyantının bir dalıdır. Hatırlarsanız ilk önce orijinal SARS-Cov-2 vardı, sonra 2020’de Alpha ortaya çıktı, 2021 yazında ve sonbaharında Delta ve son olarak 2021’in sonlarında Omicron geldi. (Zaman içindeki Covid’den dolayı hastaneye yatışların bir tablosuna bakıldığında, her bir varyantın zirvesi açıkça görülebilir.)
Orijinal Omicron BA.1 idi. Daha sonra onu BA.2 izledi. Şimdi BA.2 düşüşte iken BA.5 ve onun yakın kuzeni BA.4 yükselişte. BA.4 ve BA.5 birbirine o kadar benzer ki, doktorların onları birlikte “BA.4/5” olarak adlandırdığını sık sık görebilirsiniz.
Aşılar Eskidi Mi?
Hayır. Bağışıklığımız (bir aşıdan veya önceki bir enfeksiyondan gelen) hâlâ bizi koruyan en büyük etken. BA.5 isimli varyantın ise önceki varyantlardan farklı olduğunu belirtmek gerekir. Bu da bağışıklığımızın bize mükemmel koruma sağlayamayabileceği anlamına gelebilir.
Şu anda piyasada bulunan aşılar, ilk onaylandıkları zamanki formülasyonla hâlâ aynı formüle sahipler. Başka bir deyişle, orijinal Covid’e göre üretilmişlerdi. Virüs o zamandan beri mutasyona uğradı. Yeniden formüle edilmiş aşılar ise bu sonbaharda kullanıma sunulacak ve bunların BA.5‘e karşı mevcut aşılardan daha fazla koruma sağlaması bekleniyor.
Eski aşıları olan insanlar hâlâ hastalığa karşı oldukça iyi korunuyor. Aşı olduysanız Covid’i hafif geçirmenizin sebebinin aşı olması oldukça muhtemeldir. Örneğin, B.1 Omicron üzerinde yapılan bu çalışma, aşılanmamış kişilerin hastaneye yatma olasılığının aşılanmış kişilere göre 23 kat daha fazla olduğunu buldu.
Hepimiz Yeniden Enfekte Olacak Mıyız?
Birkaç haftadır BA.5 ile yeniden enfekte olmanın mümkün olduğunu duymuş olabilirsiniz. Bu da bir yanlış anlamadan kaynaklanmaktadır. Omicron, Delta’dan farklıdır. Delta ile enfekte olup birkaç hafta sonra Omicron ile enfekte olabilirsiniz. Ancak bu, Omicron ile tekrar tekrar enfekte olabileceğiniz anlamına gelmiyor.
Aslında, BA.5 enfeksiyonuna yakalanan çoğu insan, daha önce Covid geçirmeyen kişilerdir. Yeniden enfeksiyon yeni bir fenomen gibi görünebilir, ancak bu kısmen pandeminin ilk veya ikinci yılında çok fazla insanın enfekte olmamasından kaynaklanmaktadır. Geçen kış Covid’den iyileşenlerin yüzdesi yüzde 30‘dan yüzde 60‘a yükselmişti. Gazeteci Ed Yong, “Yeniden enfekte olma ihtimali olan insan sayısı iki katına çıktığı için şimdi yeniden enfeksiyon hakkında daha fazla şey duyuyoruz.” dedi.
Sonuç olarak, virüs aldığımız bazı önlemlerden (aşılardan ve önceki enfeksiyon ile kazanılan bağışıklıktan) kaçabilir. Daha önce enfekte olmuş olsak bile, yine de enfekte olmaktan kaçınmaya çalışmak önemlidir. Güncellenmiş aşıların gelmesiyle de biraz daha rahatlayabileceğiz gibi görünüyor. Ama sonuçta virüs aynı eski virüs, sadece farklı bir tat.