Internet Explorer sevilse de nefret de edilse internette gezinme şeklimizi değiştiren birçok hatıra bırakmıştır. Microsoft ise 15 Haziran 2022‘de aldığı kararla çokça kötülenen Internet Explorer’ın fişini çektiğini duyurmuştu. Internet Explorer aldığı tüm eleştirilere rağmen 90’lı ve 2000’li yıllarda interneti milyonlarla tanıştıran web tarayıcısıydı. Bu yıllarda Windows kişisel bilgisayarlarda aslan payını alırken, bu bilgisayarlarda ön yüklü olarak gelen Internet Explorer da en çok kullanılan tarayıcıydı.
İlginizi Çekebilir: Elveda: Microsoft, 27 Yıl Sonra Internet Explorer’ı Kapatıyor!
Ancak zaman geçtikçe Mozilla Firefox ve Google Chrome gibi daha iyi alternatifler ortaya çıkmıştı. Sonunda Microsoft bile Microsoft Edge adlı başka bir tarayıcı geliştirmek zorunda kaldı. Microsoft Edge Windows’un birincil internet tarayıcısı olarak Internet Explorer’ın yerini aldı.
Son bir kez zamanda geriye gidelim ve Internet Explorer (IE)’a bakalım.
İçindekiler
Internet Explorer 1 (1994-1995)
Internet Explorer’ın ilk sürümü 1994’te Thomas Reardon’ın Spyglass Inc tarafından geliştirilen Mosaic tarayıcısının kaynak kodunu kullanmasıyla ortaya çıktı. Microsoft daha sonra bu yazılımı Spyglass Inc.’den üç aylık bir ücret ve Windows dışı satışlarından telif ücreti karşılığında lisansladı.
Microsoft, Windows 95 için genişleme paketi olan Microsoft Plus’ta bulunan bu ilk sürüme Internet Explorer adını vermişti. İleride tüm Windows işletim sistemlerinde ücretsiz olarak yer alacak tarayıcının 1.5 sürümü ise altı kişilik bir ekip tarafından geliştirilmişti.
Internet Explorer 2 (1995-1996)
Bu sürüm, Microsoft’un internet tarayıcıları için ikinci sürümü olmakla birlikte aynı zamanda Apple Macintosh ve PowerPC‘leri de destekleyen ilk sürümdü. Internet Explorer 2 Çince, Japonca ve Korece de dahil olmak üzere 24 adet kadar dili destekleyebiliyordu.
IE2 ile sunulan ve bugün hâlen kullandığımız diğer bazı özellikler arasında SSL protokolleri, HTTP çerezleri, SMTP ve POP protokolleri ve yer imleri yer alıyor.
Internet Explorer 3 (1996-1997)
IE1 ve IE2 Windows ile ücretsiz olarak sunulmasına rağmen, Microsoft en büyük rakibi Netscape Navigator‘ı tahttan indirememişti. Fakat 1996’da yayınlanan IE3 sonunda rakibine büyük bir darbe indirmişti.
Bu sürüm, Netscape eklentilerini destekliyor ve böylece kullanıcıların tarayıcılarını ihtiyaç duydukları şekilde özelleştirmelerine izin veriyordu. Bugün hala kullandığımız teknolojiler olan ActiveX ve çerçeve teknolojileriyle uyumlu olan ilk IE tarayıcısıdır.
Internet Explorer 4 (1997-1999)
Dördüncü IE sürümü, masaüstü deneyimini internet ile bütünleştiren ve böylece Windows’un Aktif Masaüstü’nü etkinleştiren ilk sürümdü. Tarayıcının bu özelliği ile masaüstüne çevrimiçi içerik eklenebildiği Windows 11 widgetlarına benzediği söylenebilir.
Piyasaya sürüldüğü tarihlerde tarayıcı savaşları oldukça kızışmıştı. ABD hükümeti Microsoft’a tekelci uygulamaları nedeniyle dava açmıştı. Dava sebeplerinden birisi Internet Explorer’ın Windows ile gelmesi ve Netscape Navigator ve Opera gibi rakip tarayıcıları yüklemeyi zorlaştırmasıydı.
Şirket bölge mahkemesinde davayı kaybetmesine rağmen ABD Yüksek Mahkemesi’ne başvurup temyize gitmişti.
Internet Explorer 5 (1999-2001)
IE5, tarayıcıya herhangi bir yeni özellik getirmese de IE4’ın iyileştirilmiş sürümüydü. Aynı zamanda Windows 3.1, Windows NT 3.0, Windows 95, Windows NT 4.0, Windows 98, Mac OS, Mac OS X, Solaris ve HP-UX için en geniş desteğe sahip olan IE tarayıcısıydı. Başlangıçta Windows 98 SE, Windows 2000 ve Windows ME‘de yer alan browser kısa süre sonra IE6 lehine aşamalı olarak kaldırıldı.
Bu tarayıcı, bir sonraki sürüm yayınlanmadan hemen önce tarayıcılarda yüzde 80‘e varan pazar payına sahipti.
Internet Explorer 6 (2001-2006)
Internet Explorer’ın bu sürümü, tüm zamanların en popüler tarayıcılarından biriydi ve pazarın yüzde 90‘ını ele geçirmişti. Diğer IE sürümleri de hesaba katıldığında, Microsoft küresel olarak kullanılan tüm tarayıcıların yüzde 95‘ini oluşturuyordu. Böylece Microsoft tarayıcı savaşlarındaki ilk galibiyetini almıştı.
Bu versiyon çatlakların da ilk ortaya çıktığı yerdi. Internet Explorer 6’da birçok yama gerektiren çok sayıda güvenlik sorunu vardı. Bu sorunlar IE’a özgü olmasa da büyük pazar payı nedeniyle en çok etkilenen tarayıcı olmasına sebep oluyordu.
Ayrıca, diğer rakip tarayıcılardan daha az yetenekli olmasını sağlayan birkaç hata da vardı. Bunlardan bazıları o kadar vahimdi ki, bir web sitesine bazı kodlar yazıldığında IE’nin çökmesine neden oluyordu. Tüm bu sorunlar, 2004 yılında Mozilla Firefox’un daha iyi bir alternatif olarak popülaritesini arttırmasını sağladı. Firefox bu tarihten beri sürekli olarak Microsoft ile rekabet halinde ve 2022 yılının Mayıs ayında 100. Sürümünü yayınladı.
Internet Explorer 7 (2006-2009)
Mozilla Firefox’un ana akım tarayıcılara sekmeleri getirmesiyle birlikte, Internet Explorer da yedinci sürümüyle ortaya çıktı. Bu sürüm sekmeleri sürükleme ve bırakma yöntemiyle yönetebileceğiniz ve tüm açık sekmelerinizi önizleme imkanı sunan bir sürümdü.
Microsoft bu sürümünde IE’ın bütünlüğünü azaltarak güvenliği artırdı, böylece okuma-yazma yeteneklerini kullanıcı profiliyle sınırlandırmış oldu. Bu değişiklikler, tespit edilmemiş veya çözülmemiş güvenlik sorunlarının kullanıcıyı önemli ölçüde etkilememesini sağlamıştı.
IE7 ayrıca önbelleğinizi, geçmişinizi, çerezlerinizi, kayıtlı verilerinizi ve şifrelerinizi tek bir tıklamayla temizleyen Tarama Geçmişini Sil özelliğine sahip ilk tarayıcıydı. Bu özellik, halka açık bir bilgisayarda tarayıcı verilerini temizlemek için kullanılıyordu.
Internet Explorer 8 (2009-2011)
IE’nin bu sürümü Windows XP Service Pack 2 ve Windows Vista ile uyumluydu. Ayrıca Windows 7‘de de yer alıyordu. Tarayıcının bu sürümünde birkaç yeni özellik sunularak kararlılık, gizlilik ve güvenlik arttırılmıştı.
Bu özelliklerden bazıları tarayıcınızda herhangi bir iz bırakmadan internette gezinmenizi sağlayan InPrivate tarama ve bir web sayfası çöktüğünde tarayıcı penceresinin tamamının değil, yalnızca belirli sekmenin etkilenmesini sağlayan ‘Sekme Kurtarma’ idi.
Ayrıca Hızlandırıcılar, Sık Kullanılanlar Çubuğu, SmartScreen Filtreleri ve daha fazlasının da yer aldığı sorunsuz bir kullanıcı deneyimi yaşamayı sağlayan birkaç iyileştirme vardı.
Internet Explorer 9 (2011-2012)
Bu Internet Explorer’ın bir başka kısa ömürlü sürümüydü. Bu sürüm beraberinde birçok iyileştirme getirmişti. Bunlar daha akıcı bir arayüz, daha hızlı bir JavaScript motoru, geliştirilmiş CSS desteği, çeşitli HTML5 bileşenleriyle uyumluluk ve katmanlı kötü amaçlı yazılım korumasıydı.
IE9’da Windows XP desteği yer almıyordu ancak Windows Vista ve Windows 7 ile uyumluluğunu korumuştu.
Internet Explorer 10 (2011-2013)
IE10, öncelikle Windows 8 ve Metro tasarım dili için tasarlanmıştı. Windows Vista ile uyumlu olmamakla birlikte Windows 7 ile uyumluydu.
Bu sürüm birkaç yeni özelliği içerirken önceki Internet Explorer sürümüne yapılan bir başka kademeli yükseltmeydi. Ancak, bu sürümün öne çıkan bir özelliği, Adobe Flash‘ın dahil edilmesiydi. Böylece web sitelerindeki Flash içeriğine daha sorunsuz, daha performanslı, daha düşük güç tüketimi ve gelişmiş güvenlik ile erişilebiliyordu.
Internet Explorer 11 (2013-2015/2022)
IE11, Internet Explorer’ın şimdiye kadar piyasaya sürülen son sürümüdür ve önemli yeni özellikler eklenmemiş olsa da performansı önemli ölçüde tatmin ediciydi. Internet Explorer, IE6‘nın düşük performansı nedeniyle birçok kullanıcı tarafından yavaş ve gecikmeli olarak kabul edilse de o zamandan beri birçok aşama kaydetmiştir.
2013 yılında yapılan bir karşılaştırmada, Internet Explorer 11, dört testten üçünde Chrome 30 ve Firefox 26‘yı geride bırakmıştı. 2015 yılındaki başka bir testte IE11 Microsoft Edge, Google Chrome ve Mozilla Firefox ile karşılaştırılmıştı. IE11 bu üç testten ikisinde sonuncu oldu, üçüncü testte ise ikinci sırada yer aldı (Bu testin yapıldığı tarih itibarıyla IE’ın Microsoft Edge’den dolayı aktif olarak geliştirilmediğini göz önüne almak gerekir).
2015 yılında Microsoft Edge’in piyasaya sürülmesinden dolayı artık aktif olarak geliştirilmese de şirket Internet Explorer’ı 2022‘ye kadar ayakta tuttu. Bunun nedenini ise bazı kurumsal müşterilerinin sistemlerini yükseltmede zorluk yaşamalarına bağladı. Bundan dolayı Microsoft 7 yıl boyunca tarayıcıya desteğini sürdürdü. Bu, müşterilere Microsoft Edge‘e geçmek için yeterli bir süre anlamına da geliyordu.
Internet Explorer’a Veda
Tarayıcı, Windows 3.1‘den Windows 10‘a kadar birçok Windows işletim sisteminde çalışan 28 yıllık bir geçmişe sahip. Internet Explorer, günümüzde özellikle IE6‘nın zirvede olduğu zamanlardaki başarısızlıklarından kaynaklanan kötü bir üne sahip olsa da bizlere bıraktığı mirasın muazzam etkisini görmezden gelemeyiz.
Internet Explorer çerezler, SSL protokolleri, Sekme Kurtarma ve daha fazlası da dahil olmak üzere bugün hala kullanımda olan birçok teknoloji ile tanışmamızı sağlamıştır. Microsoft, tüm başarısızlıklarına ve olumsuz yönlerine rağmen en az üç neslin internet ile tanışmasını sağlayan Internet Explorer’a veda etme zamanının geldiğini söylüyor.