Dünyanın en büyük sosyal medya ağı gittikçe güçleniyor. Milyarlarca dolar vererek başka firmaları satın alıyor, diğer devlere kafa tutuyor. Peki ama Facebook bu parayı nasıl kazanıyor? Değirmenin suyu nereden geliyor?
Bundan bir iki sayı önce sizlere YouTube’da video yaparak yılda 7 milyon dolara kadar para kazanan kişilerden bahsetmiştik. Bu muhteşem iş, yeni dünya düzenindeki sosyal medya gücünün en büyük göstergesinden bir tanesiydi. Peki sosyal medya dediğimizde ilk aklımıza gelen isim olan Facebook ne kadar para kazanıyor? Daha da önemlisi nereden kazanıyor? Sadece reklamlardan mı? Evet! Hem de kocaman bir EVET! Şu bir gerçek ki Facebook’tan gerçek anlamda para kazanan biri varsa o da şüphesiz Zuckerberg’in kendisidir. Mevcut servetinin 29.4 milyar dolar olduğu tahmin edilen bu dahi çocuk, kurduğu firmanın da büyük bir hızla yükselmesi için elinden geleni yapıyor. Kaldı ki bu çok da kolay olmadı, en azından başlangıçta. Hepinizin bildiği gibi Facebook’un ilk çıkışı oldukça olay yaratmıştı. Kullananlar inanılmaz bir tecrübe yaşarken (sanki o zamana kadar daha önce arkadaşları ile MSN’den konuşmamışlar gibi) kurucu ortakları aralarında kavga gürültü yaşıyorlardı. Pek çok sorunu aşarak buralara gelen firma en sonunda dünyanın en güçlü şirketleri arasında yer aldı. Şu anda çeyreklik 1 milyar dolar reklam geliri ve 1.2 milyar dolar aktif kullanıcıya sahip bu firmanın 2008 yılındaki yıllık kazancı 272 milyon dolarken 2013 yılına gelindiğinde bu 7.8 milyar doları buldu. Yani beş yılda 28,6 katı bir artış sağladı. 2012 yılında toplam kazancı 5.09 milyar dolar olan firma ilk çeyrekte gelirin % 82’sini reklamdan götürdü. Ancak sadece reklam onun ekmek kapısı değil. Yine 2012’nin ilk çeyreğinde reklamsız kazancı 186 milyon dolar. Bunu da FarmVille gibi oyunlar için sattığı oyun içi paralardan kazandı.
Şimdi reklamlar…
Ford, HSBC, Budwieser, McDonald’s, Nike, Vısa, Dell, Nestle, Samsung, Disney, Starbucks… Bu listeyi yazının sonuna kadar götürebilirim ve belki o şekilde bile bütün firmaları yazamam. İşte bütün bu firmaları müşterisi yapan Facebook’un gücü ise ortaya bu noktada çıkıyor. Bu firmaların hiçbirisiyle Facebook’un pazarlama departmanında çalışanlar bağlantı kurmadı. Onlar kendileri geldi. Elbette Facebook bütün dünyaya gelin reklamınızı benim üzerinden yapın dedi ancak bugün çoğu firmanın müşteri bulmak için harcadığı çabanın çeyreğini bile harcamadı. Çünkü işin komik yanı Facebook’un bütün potansiyel müşterileri zaten hali hazırda Facebook kullanıcısıydı. Onun mekaniğini bir başkasının ağzından değil tamamen kendi deneyimleri ile keşfettiler. Ne kadarlık bir yatırıma ne kadarlık bir kazanç elde edeceklerini birebir deneyerek gördüler. Elde tahminler değil somut veriler vardı. Bütün bunların yanında işin en can alıcı noktası kolay olmasıydı. Tek ihtiyaç; beğen ve paylaş! Dolayısı ile bu da Facebook’un elinden geldiğince kullanıcı toplamasına bakıyor. Facebook’ta ne kadar çok kullanıcı olursa o kadar fazla kâr elde ediyor çünkü ağ genişledikçe reklamlar daha çok kişiye gidiyor ve Facebook’un reklam başına kazandığı oran daha da artıyor. Kaldı ki bahsettiğimiz bu müşteriler ya da yatırımcılar sadece büyük holdingler ya da dev firmalar değil. Kişiler bile Facebook üzerinden para kazanmaya çalıştığı için Facebook’un iş alanındaki yükselişi sürekli olarak devam ediyor.
Küçük hayaller
Bunlardan bir tanesi Carsten Kisslat. Kendisi bir Facebook çalışanı. Geliştirme ekibinden toparladığı bir grup ile “The Fishing Club 3D” adında bir oyun hazırlayıp bunu Facebook üzerinden yayımladı. Ücretsiz yayımlanan oyun basit bir balık tutma oyunu. Oyunu satın almıyor sadece Facebook hesabınızdan aktive ediyorsunuz, lakin pek çok diğer Facebook oyunları gibi bunda da daha iyisini daha hızlı yapabilmek adına ufak paralar karşılığında satın alabileceğiniz oyun içi eşyalar mevcut. Kisslat ve ekibi oyunlarının Facebook üzerinden pazarlaması için 40 dolarlık bir masraf yaparak 400 dolarlık bir geri dönüş elde etmiş. Dolayısı ile pazarlama bütçeleri bir anda 10’a katlanmış. Facebook’un da bu kazançtan pay aldığını düşünürseniz işte o zaman işin maddi boyutunun nasıl ilerlediğini daha rahat anlarsınız. Peki neden Facebook? Neden bir başka platform değil? Misal Kisslat’ın arkadaşları onlara oyunu daha çok para kazandırdığını iddia ettikleri AppStore üzerinden çıkartmalarını söylemiş ancak Kisslat Facebook’ta kararlıymış ve bunun için “Kesinlikle çok doğru bir seçimdi” diyor. Bu seçimlerinin en büyük etkisi demin de bahsettiğimiz gibi yayılma alanı. Evet AppStore kullanıcıları Android kullanıcılarının aksine sevdikleri uygulamaya para vermekten çekinmiyor olabilir ancak Android’i tüm dünyanın % 84’ünün kullandığını hesaba katarsak geriye sadece % 12’lik bir pay kalıyor. Öte yandan Facebook dünyanın % 100’ü tarafından kullanılan bir sosyal ağ sistemi. Başka sosyal ağ kullananların bile Facebook hesapları mevcut. Dolayısı ile bir anda milyonlarca insana ulaşma imkanınız var. İşte bu da yatırımcıyı en çok heyecanlandıran nokta. Bir diğer kısım ise Facebook’a reklam için verdiğiniz yatırımların diğer platformlara göre daha ucuz ve daha spesifik olması. Örneğin Android oyunlarında çıkan reklamlar kişilerin beğeni ve tercihleri gözetilmeksizin herkese sunuluyor. Bunun en büyük sebebi ise elde yeterli verinin bulunamaması. Ancak bu durum kaynak israfına yol açıyor. Diğer taraftan Facebook’ta bugün belki dünyanın en büyük veri tabanı mevcut. Sizin kendi profilinde beğendiğiniz filmlerden, müziklerden, politik görüşlerden, geri kalan pek çok şeye kadar nasıl bir müşteri olduğunuz ortaya çıkartılabiliyor. Dolayısı ile balık tutma oyunu yapan bir firma doğrudan balık tutmayı seven kişilerle iletişime geçiyor. “Facebook sayesinde oyun oynamayan kişileri bile kendi oyunumuza çekmeyi başardık. Üstelik her yeni oyuncu için bir dolardan daha az bir para harcıyoruz. Herhangi bir başka uygulama mağazasında bu para bir dolardan fazla olurdu” diyor Kisslat, Facebook yatırımları için. Şu an 80 binden fazla oyuncusu ve ilk başta 40 dolarlık bir reklam bütçesi bulunan “The Fishing Club 3D” bir ayda bu derece bir başarı yakaladıysa o zaman milyonlarca dolarlık reklam bütçesine sahip dev firmaların neden Facebook’u tercih ettiklerini anlamak çok da zor olmuyor. Facebook’un bundan kazancı ise gelirin % 30’u.
İçindekiler
tarafından verilmektedir.