Bitcoin’den sonraki en önemli kripto para olarak kabul edilen Ethereum çok önemli bir noktanın eşiğinde. Ağustos ayında gerçekleşecek olan Londra Hardfork’unda neler olacak? Ethereum yatırımcıları neleri beklemeli?

Ethereum, başlangıcından bu yana ana kodunda sürekli geliştirmeler yapılarak bugünlere geldi. Bu geliştirmelerden bir tanesi de 4 Ağustos tarihinde gerçekleştirilecek. Buna da Londra Hardfork’u ismi veriliyor. Londra Hardfork’unda tıpkı daha önce yapılan Berlin, İstanbul, Konstantinopolis ve Bizans Hardforklar‘ındaki gibi Ethereum paydaşları tarafından ortak karar ile kabul edilen Ethereum Geliştirme Teklifleri (EIP) uygulamaya konacak. Londra Hardfork’u ise daha çok EIP-1559 numaralı teklifle birlikte anılsa da bunun yanında kabul edilen 4 geliştirme teklifi daha aktifleştirilecek. Bunlara daha yakından bakalım.

EIP-1559

Londra forkunda gerçekleştirilecek en önemli değişikliklerden biri de EIP-1559 ile olacak. Bu sebeple uzun süredir bu değişiklik oldukça tartışıldı ve diğer geliştirmeler ise EIP-1559’un arka planında kaldı. EIP-1559 ile aslında iki şey gerçekleştirilecek. Öncelikle ethereum ağında gerçekleşen işlemlere bir taban bir komisyon ücreti eklenecek. Bunun da ödenecek komisyonun daha kolay hesaplanmasında faydalı olması ve şu anki komisyon ücretlerine göre %20 civarında bir azalma olması bekleniyor. Şu anki sistemde ödenecek komisyonun hesaplanması anlık ağın yoğunluğuna göre değişmekte ve ağın yoğun olduğu zamanlarda da yüksek komisyon ücretleri ortaya çıkabilmekte. Dolayısıyla bu yönüyle EIP-1559’un küçük yatırımcının belası olan komisyon ücretlerinin azaltılmasında devrimsel bir rolü olmasa da oldukça önemli bir rolü olacağı söylenebilir.

EIP-1559 ile gelecek diğer bir gelişme ise ödenen komisyon ücretlerinin, dünyanın her tarafındaki ağdaki işlemleri onaylayan ve gerçekleştiren madencilere gitmesi yerine yakılacak olması. Yakma işlemi de o Ethereumların erişilemeyen bir adrese gönderilerek dolaşımdan çıkarılması anlamına geliyor. Bu durum da limitsiz arza sahip Ethereum için deflasyonist bir baskı yaratarak arz talep dengesine göre arzın düşmesi sonucu fiyatın artması anlamına gelebileceği söyleniyor. Ethereum arzının zamana dayalı olarak yavaş yavaş düşmesi de bu gerçekleştikçe Ethereum fiyatının zamana dayalı olarak benzer hızlarda yükselmesi bekleniyor.

EIP-3198

EIP-3198, EIP-1559’un küçük kardeşi olarak tanıtılıyor. Temel olarak EIP-1559’un akıllı kontratlardaki kullanıcı deneyim geliştirmelerini içeriyor. Akıllı kontratlar, Ethereum blok zincirindeki çeşitli yönergeleri kapsayan bilgisayar kodları olarak tanımlanıyor. Örneğin, bir otomat makinesinden almak istediğiniz ürünün nuamrasını girip ücretini yatırdığınızda arka planda çalışan ve size seçmiş olduğunuz ürün ile paraüstünüzün doğru verilmesini sağlayan kodlar akıllı kontratlar için verilen en sık örneklerden biri oluyor. Kripto arenasında ise akıllı kontratlar yoğunlukla Merkeziyetsiz Finans (DeFi) platformlarında insanlara borç veya faiz vermek için aracıları ortadan kaldırmak için kullanılıyor. EIP-3198 ile de akıllı kontratlar için ödenen komisyon ücretleri azaltılacak.

EIP-3529

EIP-1559 ile birlikte ağda önemli etki yaratacak geliştirmelerden bir tanesi belki de EIP-3529 ile olacak. Kısaca özetlemek gerekirse bu geliştirmeyle ağdaki bazı işlem kodları için ödenen komisyon iadeleri kaldırılacak. Bunu açmak gerekirse şu anda Ethereum ağında kendi işlemini temizledikten sonra ödenen komisyon ücretinden iade almak mümkün. Bazı akıllı kontratlar ve buna bağlı olan veriler ağın tıkanmasına neden olabilir.

Ödenen komisyon ücretinin iade edilmesi pratikte kulağa çok güzel gelse de bu durum bazı süistimallere de sebebiyet verebiliyor. Örneğin insanlar, ağdaki komisyon ücretleri düştüğünde ağı işe yaramaz verilerle dolduruyorlar ve komisyon ücretleri yükseldiğinde doldurdukları işe yaramaz verileri silip yüksek fiyattan komisyon ücretlerini iade alıyorlar. Ve iade edilen komisyon ücretlerinin çok büyük bir çoğunluğunun bu şekilde ödendiği de Ethereum’un en önemli geliştiricilerinden biri olan Tim Beiko tarafından doğrulandı. Dolayısıyla EIP-3529 ile ağın daha stabil olması bekleniyor.

EIP-3541

EIP-3541, Londra fork’unda gerçekleştirilecek daha az öneme sahip geliştirmelerden bir tanesi belki de. Ağda gerçekleştirilecek yeni akıllı kontratlar için ağda yer açılmasını sağlayacak. Kısaca Sanal Ethereum Makinelerine hiçbir şeyi bozmadan yeni bir özellik eklenmesi olarak tanımlanıyor.

EIP-3554

EIP-3554 ile “Zorluk Bombası” olarak bilinen olgu Aralık 2021’e ertelenecek. Kısaca zorluk bombası, ağdaki işlem gücüne bağlı olarak blok çözme zorluğunun bir kod ile ayarlanarak blok oluşturulmasında yaşanabilecek gecikmelerin ayarlanması şeklinde tanımlanabilir. Bu durum da 2015 yılında madencilerin hep birlikte madencilik işlemlerini durdurarak ağı savunmasız bırakmasını engellemek için bilinçli olarak oluşturuldu. EIP-3554 ile temelde bu bomba çözülecek Ethereum’un ETH 2.0 yolculuğunda geliştiricilere daha fazla zaman kazandıracak. ETH 2.0 ile birlikte de bütün bu kodlar önemini yitirecek.