TÜRKSAT 5A uydusu 8 Ocak 2021 tarihinde Türkiye saati ile 05:15’te SpaceX tarafından uzaya başarılı bir şekilde fırlatıldı. Tam anlamıyla hizmete açıldığında Avrupa, Orta Doğu ve Kuzey Afrika’nın haberleşme altyapısına katkı sağlayacak uydumuz 3-4 aylık yolculuğuna başladı. Peki ilk TÜRKSAT uydusundan bugüne kadar neler değiştiğini hiç merak etmiş miydiniz?
İlginizi çekebilir: EBA TV için ders programı ve frekans bilgileri belli oldu
8 Ocak 2021, TSİ 05:15’te SpaceX firması tarafından uzaya fırlatılan TÜRKSAT 5A, uzaydaki 3-4 aylık yolculuğunu tamamladıktan sonra hizmete açılacak. Uydu; Türkiye, Avrupa, Orta Doğu, Kuzey Afrika, Orta Batı Afrika, Güney Afrika, Akdeniz, Ege Denizi ve Karadeniz’i kapsayan coğrafyaya hizmet verecek. TÜRKSAT 5A aynı zamanda 31 derece doğu yörüngesinde çalışacak ve ortalama 30 yıl ömre sahip olacak.
Canlı yayında sizlerle interaktif bir şekilde değerlendirdiğimiz TÜRKSAT 5A’nın uzaya fırlatılma anını ve bilmeniz gereken her şeyi buradaki videomuzdan öğrenebilirsiniz. Bu haberimizde ise TÜRKSAT’ın uydularının tarihine kısa bir göz atacağız.
İçindekiler
Sizler için hazırladığım akıllı telefonlar listesine buradaki linke tıklayarak ulaşabilirsiniz
12 dakikalık ömrü olan “ilk” uydumuz: TÜRKSAT 1A
TÜRKSAT 1A, Cumhuriyet tarihimiz adına çok önemli bir dönüm noktası. Türkiye’nin ilk haberleşme ve iletişim uydusu olan 1A, 1994 yılında uzaya fırlatılmaya çalışılmıştı. Fakat maalesef söz konusu çalışmalar başarısız oldu, uydumuz uzaydaki yerini alamadı.
TÜRKSAT 1A, 24 Ocak 1994’te saat 23.37′de Ariane 4 roketiyle (bazı kaynaklarda Ariane 5 yazıyor, net bilgi bulamadım) uzaya fırlatılacaktı. Ancak uyduyu fırlatacak olan rokette meydana gelen bir arıza nedeniyle, fırlatıldıktan 12 dakika 12 saniye sonra havada patlayıp okyanusa düştü. Guiana Uzay Merkezi ELA-2 bölgesinden fırlatılan TÜRKSAT 1A, 1.743 kilogram ağırlığındaydı.
TÜRKSAT’ın başarısızlıkla sonuçlanan 1A uydusunun fırlatılma anı o dönem televizyonda canlı yayınlanmıştı ve zamane çocukları heyecanla o ana tanıklık etmektelerdi. Ancak ne yazık ki heyecan, yerini hevesi kursağında kalmak deyimine bıraktı.
İlk başarılı uydumuz: TÜRKSAT 1B
İlk uydu denemesinin başarısızlıkla sonuçlanmasının ardından Türkiye, yılmadı ve bu kez TÜRKSAT 1B uydusunu uzaya fırlatmayı denedi. Nitekim 10 Ağustos 1994′te saat 23:05’te Guiana Uzay Merkezi ELA-3 bölgesinden fırlatılan uydu, bu defa başarıyla uzaya ulaştı. Dolayısıyla TÜRKSAT 1B’nin, Türkiye’nin ilk başarılı fırlatılmış ve yörüngesine oturup hizmete açılmış haberleşme uydusu olduğunu söyleyebiliriz.
TÜRKSAT 1B, 3.060 kilogram ağırlığında olup 1994-2006 yılları arasında aktif bir şekilde hizmet vermişti. Üretimi Alcatel Alenia Space Industries tarafından gerçekleştirilen uydu, 16 Ku transponder; 6 geniş bant 72 MHz ve 10 dar bant 36 MHz’lik donanım özelliklerini bünyesinde barındırıyor. 31.0° doğu boylamında konumlandırılan 1B uydusu 12 yıl boyunca Türkiye, Avrupa ve Orta Asya’yı kapsayarak hizmet vermeye devam etti. 2006 yılındaysa görevini tamamlayarak tarihin tozlu sayfalarına karıştı.
Peşinden TÜRKSAT 1C geldi
TÜRKSAT 1B’nin hizmete açılmasından 2 yıl sonra, 10 Temmuz 1996′da sabaha karşı Ariane 4 roketiyle TÜRKSAT 1C uzaya fırlatıldı. 31.0 ve 42.0 doğu boylamında konumlanan 1C uydusu, 3.060 kilogram ağırlığındaydı. Yine Guiana Uzay Merkezi ELA-3 bölgesinden fırlatılan uydu Batı’da Türkiye ve Avrupa; Doğu’da Türkiye ve Orta Asya bölgelerini kapsamaktaydı.
9 adet dar bant 36 MHz ‘lik, 2 adet orta bant 54 MHz’lik ve 5 adet geniş bant 72 MHz’lik transponder kapasitesine sahip olan TÜRKSAT 1C’nin önce 2008’de televizyon yayıncılığı alanında, 2010’daysa diğer alanlardaki görevlerine son verildi.
2021’e kadar faaliyete sokulan diğer uydularımız şu şekildeler;
TÜRKSAT 2A
- Fırlatılma tarihi: 10 Ocak 2001
- Yörünge: 42° Doğu
- Kapsama alanları: Batı Avrupa, Orta Asya
- Hizmet süresi: 15 Yıl
- Üretici firma: Ariane Space
- Kullanımdan kaldırılma tarihi: 27 Eylül 2016
- Kütle: 3.060 kilogram
- Boyutlar: 2.8m X 2.3m X 1.8m
- Güç: 8500 Watt
TÜRKSAT 3A
- Fırlatılma tarihi: 13 Haziran 2008
- Yörünge: 42° Doğu
- Kapsama alanları: Avrupa, Türkiye, Orta Asya
- Bant genişliği: 1296 MHz
- Planlanan hizmet süresi: 20 Yıl
- Üretici firma: Thales Alenia Space
- Kullanımdan kaldırılma tarihi: Hala kullanımda
- Kütle: 3.060 kilogram
- Boyutlar: 2.8m X 2.3m X 1.8m
- Güç: 8500 Watt
- Türksat’ın diğer uydularından %25 daha uzun ömürlü
TÜRKSAT 4A / 4B
4A
- Fırlatılma tarihi: 14 Şubat 2014
- Yörünge: 42° Doğu
- Kapsama alanları: Afrika, Türkiye, Avrupa
- Bant genişliği: 1750 MHz
- Planlanan hizmet süresi: 30 Yıl
- Üretici firma: Mitsubishi Electric Corporation
- Kullanımdan kaldırılma tarihi: Hala kullanımda
- Kütle: 4900 kilogram
- Güç: 7670 Watt
4B
- Fırlatılma tarihi: 16 Ekim 2015
- Yörünge: 50° Doğu
- Kapsama alanları: Türkiye, Afrika, Avrupa, Ortadoğu ve Çin’in batısını içine alan Güney Batı Asya
- Bant genişliği: 3400 MHz
- Planlanan hizmet süresi: 30 Yıl
- Üretici firma: TUSAŞ ve Mitsubishi Electric Corporation
- Kullanımdan kaldırılma tarihi: Hala kullanımda
- Kütle: 3900 kilogram
- Güç: 9 kilowatt
TÜRKSAT 5A
- Fırlatılma tarihi: 8 Ocak 2021
- Yörünge: 31° Doğu
- Kapsama alanları: Türkiye, Afrika, Avrupa, Ortadoğu ve Çin’in batısını içine alan Güney Batı Asya
- Bant genişliği: 1728 MHz
- Planlanan hizmet süresi: 30 Yıl
- Üretici firma: Airbus D&S ve TAI
- Kütle: 3.500 kilogram
- Güç: 12 kilowatt
Elon Musk’ın SpaceX isimli şirketine ait olan Falcon 9 roketiyle Florida eyaletindeki Cape Canaveral üssünden fırlatılacan TÜRKSAT 5A uydusu, 31 derece doğu yörüngesinde hizmet verecek. Türkiye, Avrupa, Orta Doğu, Kuzey Afrika, Orta Batı Afrika, Güney Afrika, Akdeniz, Ege Denizi ve Karadeniz bölgelerini de kapsayacak şekilde iletişim ve haberleşme altyapısı sunacak olan 5A uydusunun, 30 yıl boyunca hizmet vermesi planlanıyor.