Pfizer vs. Moderna; ABD’de kısa bir süre sonra yaygın olarak kullanılmaya başlanacak olan bu iki aşılar arasındaki farklar neler? Bildiğiniz gibi Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi, geçen hafta Pfizer & BioNTech ortaklığında üretilen koronavirüs aşısının kullanılmasına izin vermişti; bugün ise FDA uzmanları, aynı iznin Moderna aşısı için de verilmesini önerdiklerini açıkladılar. Peki Pfizer ve Moderna aşıları arasında ne fark var?
İlginizi çekebilir: Covid-19 aşısı ABD’de sağlık çalışanlarına uygulanmaya başlandı
İçindekiler
Pfizer vs. Moderna: Aşılar arasında ne fark var?
Yeni tip koronavirüs salgınının Dünya’yı tamamen etkisi altına almasının yıl dönümüne aylar kala, hepimizin umutla beklediği koronavirüs aşıları hakkında olumlu gelişmeler peş peşe gelmeye başladı. Arkasında iki Türk bilim insanı Uğur Şahin ve Özlem Türeci’nin bulunduğu BioNTech firması ile Pfizer firması ortaklığında üretilen Covid-19 aşısının %95 oranında başarı yakaladığı belirtiliyor. Benzer başarı oranlarını, aynı şekilde aşı çalışmalarıyla tanıdığımız Moderna firmasından da duyuyoruz.
Mart 2020’den bu yana Covid-19’un yoğun etkisi altında olan Amerika Birleşik Devletleri ise, her iki aşı üreticisinin ürettiği koronavirüs aşılarını da vatandaşlarına uygulamaya başladı. Hatırlarsanız geçtiğimiz hafta ABD, ilk olarak Pfizer aşısının onaylanmasına izin vermiş ve akabinde aşı, sağlık çalışanlarına uygulanmaya başlanmıştı; bugün de ABD Gıda ve İlaç Dairesi, Moderna aşısına yeşil ışık yaktı. FDA uzmanları, bugün yaptıkları açıklamada Moderna aşısına izin verilmesi gerektiğini söylediler.
Yani anlayacağınız, aşı çalışmaları tüm hızıyla devam ediyor ve anlaşılan 2021’de de hepimizin dilinde olacak. Biz de bu haberimizde, Moderna aşısı ile Pfizer & BioNTech aşısı arasındaki temel farklardan veya benzerliklerden kısaca bahsedelim istedik.
Ortak nokta: mRNA
Moderna ve Pfizer & BioNTech aşılarının en büyük ortak noktası geliştirilme yöntemleri; her iki aşı da, mRNA metoduyla geliştirilmiş durumdalar. Oxford-AstraZeneca aşısında olduğu gibi geleneksel yöntemlerle üretilmeyen Moderna ve Pfizer aşısı, yeni bir teknikle üretildikleri için maliyetleri de daha yüksek. Oxford-AstraZeneca aşısı için doz başına 3.5 dolar fiyat belirlenmişken; Pfizer için 20 dolar, Moderna için de 25-37 dolar arası fiyat belirlendiği biliniyor.
mRNA aşısının (yani Moderna ve Pfizer aşısının) önemli bir yönü de, içinde canlı bir virüs barındırmıyor olması. Diğer taraftan mRNA aşıları, vücut hücrelerimizin çekirdeğine asla giremediği için doğal olarak DNA’mızı da herhangi bir şekilde etkileyemiyor. Şu ana kadar yapılan çalışmalara göre Pfizer & BioNTech ortaklığında geliştirilen Covid-19 aşısı, mRNA metodunun da etkisiyle tamı tamına %95 oranında başarı yakalayabilmiş durumda.
Geleneksel yöntemlerle üretilen Covid-19 aşıları da var ancak bu türden aşılar, mRNA yönteminden çok farklı oldukları için şimdilik oraya girmeyeceğiz. İsterseniz bu konuyla ilgili hazırladığımız çok geniş kapsamlı videoyu izleyerek bilgi alabilirsiniz.
Pfizer vs. Moderna: En büyük fark, aşıların muhafaza edilme biçimleri
Moderna aşısını, Pfizer aşısından ayıran en önemli nokta; muhafaza edilme biçimi. Açıklamalara göre Pfizer aşısının çok soğuk bir ortamda, yani -112 ila -76 Fahrenheit derecelik bir ortamda muhafaza edilmesi gerekiyorken; Moderna aşısının ise -13 ila -5 derecelik ortamlarda muhafaza edilmesi yetiyor. Doğal olarak bu durum da, Moderna tarafından üretilen aşının taşınmasının daha kolay olduğunu gösteriyor.
Ayrıca Moderna aşısının beş dozluk bir şişede dağıtılmakta olup, kullanılmadan önce .9% oranında sodyum klorür ile seyreltilmesi gerekiyorken; on dozluk bir şişede dağıtılan Pfizer aşısının ise kullanılmadan önce seyreltilmesi gerekmiyor. Bir diğer önemli nokta da yaş. ABD, Pfizer aşısının 16 yaş ve üzeri vatandaşlarda kullanılmasına izin veriyor; ancak Moderna aşısı, onaylandıktan sonra sadece 18 yaş ve üzeri vatandaşlara uygulanabilecek.
Pfizer vs. Moderna: Yan etkiler
Söz konusu aşı, özellikle de Covid-19 aşısı olunca yan etkiler de çok önemli bir konu. Moderna, klinik denemelerini toplam 30.350 katılımcıyla yapmış, Pfizer ise 36.621 katılımcıyla gerçekleştirmişti. Açıklamalara göre, Pfizer aşısının uygulandığı katılımcıların %0-4.6’sında ciddi yan etkiler ortaya çıktığı görülmüşken; Moderna aşısının uygulandığı katılımcıların ise %0,2-9,7’sinde ciddi yan etkiler görüldüğü belirtildi.
En sık bildirilen yan etkiler şu şekilde:
Pfizer:
- Yorgunluk: %62,9
- Baş ağrısı: %55.1
- Kas ağrısı: %38,3
- Titreme: %31.9
- Eklem ağrısı: %23.6
- Ateş: %14,2
Moderna:
- Yorgunluk: %68,5
- Baş ağrısı: %63
- Kas ağrısı: %59.6
- Eklem ağrısı: %44,8
Özet
Her iki aşı arasındaki farkları ve benzerlikleri toparlayacak olursak, genel manada şöyle bir tablo ortaya çıkarabiliyoruz:
- Açıklamalara göre her iki aşı da %94-95 oranında etkili.
- Her iki aşının da iki doz olarak uygulanması gerekiyor.
- Aşıların ikisinde de canlı bir virüs bulunmuyor.
- Aşıların hiçbiri DNA’ya etki etmiyor.
- Her iki aşının yan etkileri de hemen hemen aynı.
- Hem Pfizer hem de Moderna aşısı, mRNA adı verilen yeni aşı teknolojisini kullanıyor.