Bildiğiniz gibi müzik, birçoğumuzun hayatının bir parçası olmuş durumda. Ve müziğimizi dinlerken de; sesi en kaliteli şekilde alabilmek istiyoruz. Peki kaliteli kablosuz bir ses için ne yapmamız; nelere dikkat etmemiz lazım? Bu yazımızda, kablosuz yüksek çözünürlüklü sesi, olabildiğince basit ve mümkün olduğunca kafanızı karıştırmayacak şekilde size bu konu hakkındaki bilgilerimizi aktarabilmeyi amaçlıyoruz. Dilerseniz videomuzu izleyerek de birçok bilgiye ulaşabilirsiniz. İyi seyirler!
İlginizi çekebilir: En iyi tam kablosuz kulaklık hangisi? ANC ve ses testi!
İçindekiler
Yüksek çözünürlüklü kablosuz ses
Kablosuz ses teknolojilerinde, birçok marka birçok farklı codec ve işlemci kullanıyor. Bu videoda biz, işlemci detayları üzerinde fazla durmadan ve bir kullanıcı olarak aşırı bir efor ve bütçe harcamadan optimum ses kalitesini nasıl elde edebileceğinizi basit bir şekilde anlatmaya çalışacağız. Şimdi, kablosuz ses aktarımı konusunda öne çıkan teknolojiler ile başlayalım. Fakat bu teknolojilerin ayrıcalıklarına geçmeden önce, sizlere SBC codecinden bahsetmem lazım. Bu codec, kablosuz ses aktarımında en yaygın kullanılan fakat kalite olarak CD kalitesinin çok aşağısında bulunan bir codec. Aldığınız en basit 50 liralık kablosuz kulaklıklarda, hoparlörlerde vesairede de bu teknoloji kullanılıyor; en pahalı kablosuz kulaklıklarda da. Ve bunun da belirli bir sebebi var. SBC, stereo sesi ve standart sıkıştırma metodlarının tamamını destekliyor. Eğer, cihazlarınız sadece SBC formatını destekliyorsa, bu formatta süreçler çok komplike olduğu için ses, kaynaktan başlayıp çıkış ünitesine varana kadar büyük kayıplara uğruyor. Bu da, daha düşük bir ses kalitesi ile sonuçlanıyor.
Bu duruma çözüm bulmak amacıyla yola çıkan bir girişim olan CSR isimli şirket, aptX teknolojisi üzerinde çalışmaya başlamıştı. Ardından CSR, 2015 yılında Qualcomm tarafından satın alındı. Sonrasında Qualcomm bünyesine dahil olan bu teknoloji, şirketin elinde hızlı bir gelişim gösterdi ve aptX HD codeci de ortaya çıktı. aptX teknolojisi, tıpkı MP3 gibi bir sıkıştırma teknolojisine sahip; fakat bu teknoloji içinde, kayıplar MP3’e oranla çok daha az. aptX’in ayrıcalığı, uyguladığı sıkıştırmaya rağmen müziği aynı bant genişliğinde kayıpsız olarak muhafaza edebilmesine dayanıyor. Bu sayede aptX teknolojisi ile, CD kalitesine yakın bir ses elde edebiliyorsunuz. Ve sesler, görüntü ile de büyük oranda senkronize oluyor. Fakat aptX’in esas öne çıktığı nokta, aptX HD adı verilen codecte yatıyor. Bu codecte elde edilen performans, birçok kullanıcı için yeterli ve ortalamanın üstünde netlikte bir ses kalitesi olarak karşımıza çıkıyor.
Her codecte olduğu gibi; aptX için de geçerli bir dezavantaj var. aptX desteğinden yararlanabilmek için hem kaynak cihazınızın, hem de ses çıkışı aldığınız cihazın aynı aptX teknolojisini destekliyor olması gerekiyor. Yoksa bu teknolojiden yararlanamıyorsunuz ve cihazlarınız SBC formatına dönüş yaparak sesi oynatmaya devam ediyor. Bu arada kısaca bahsetmem gerekirse, aptX teknolojisinin 4 ayrı versiyonu var. Bunlar, standart aptX, aptX Adaptive Audio, aptX Low Latency ve aptX HD olarak karşımıza çıkıyor. HD’de tahmin ettiğiniz üzere ses çözünürlüğü ve netlik daha iyi bir düzeyde. Low latency ise oyuncular için geliştirilmiş ve gecikmenin en az yaşandığı aptX codeci. Tabi aptX Low Latency’de yani düşük gecikmede, müzik kaliteniz bir tık geriye düşebilir. Adaptive ise, hem oyun, hem müzik, hem film için optimum ses kalitesi ve gecikme yakalamayı hedefliyor.
Diğer teknolojiler ve markalarda durum ne?
Şimdi gelelim Apple tarafına. Apple tarafındaki cihazlar, demin bahsettiğimiz aptX teknolojilerini desteklemiyor. Yani bir iPhone sahibi iseniz aptX teknolojisinden yararlanmanız mümkün değil; fakat durum böyle olsa da Apple, bu konu için kendi çözümünü üretmeye çalışmış. Kendi işlemcileri ve codecleri ile Apple, kendi yüksek çözünürlüklü ses ekosistemini kullanıcılara vadediyor. Fakat bu da eğer Apple ekosistemine dahilseniz, kulaklık tercihinizi de Apple tarafında yapmanız gerektiği anlamına geliyor. Bu noktada 2014 yılından beri Apple çatısı altında yer alan Beats kulaklıklara yönelmeniz, iPhone’unuzla mümkün olan en yüksek kalitede kablosuz sesi almanızı sağlayacaktır. Aynı şekilde Beats kulaklıklarınızı veya Apple Airpodslarınızı Android veya Apple’ın W1 işlemcisine sahip olmayan herhangi bir cihazla kullanırsanız; bu durumda cihazlarınız AAC veya SBC codecinde iletişim kurmaya başlayacaktır.
Huawei tarafında da bildiğiniz üzere Kirin A1 bluetooth çipi yüksek kaliteli kablosuz ses aktarımını Bluetooth üzerinden sağlayabilmek için mevcut. Kirin A1 de, aynı Apple gibi, Huawei’nin kendi ekosistemi içinde en verimli şekilde çalışıyor.
Peki en iyi codec hangisi?
Gelelim kablosuz müziğin şahı olan codec LDAC’ye! SONY tarafından geliştirilen LDAC codeci şuanda piyasadaki bütün kablosuz yüksek çözünürlüklü ses kodeklerinin ciddi anlamda ötesinde. Bu sonuç, yapılan ölçümlerle belirlenmiş verilere dayanıyor; yani benim kişisel görüşüm değil. Hatta kodekler için ölçümlerin yer aldığı tabloyu da bu şekilde görebilirsiniz.(Kurguda Tablo Girer).
Codec | Maks. Bit Hızı (Bitrate) | Bit Derinliği | Maks. Frekans | Çıkış Yılı | |
SBC | 320 kbps | 16 bit | 48.0 kHz | 2003 | |
AAC | 264 kbps | 16 bit | 44.1 kHz | 2015 | |
aptX | 352 kbps | 16 bit | 48.0 kHz | 2009 | |
aptX HD | 576 kbps | 24 bit | 48.0 kHz | 2016 | |
aptX LL | 352 kbps | 16 bit | 44.1 kHz | 2016 | |
LDAC | 990 kbps | 24 bit | 96.0 kHz | 2015 |
LDAC şuan açık kaynaklı bir codec olduğu için birçok farklı kaynak cihazda ve akıllı telefonda LDAC desteği mevcut. Yani bir kulaklıkla LDAC kalitesinde ses elde etmek için SONY marka akıllı telefon kullanmak zorunda değilsiniz. Örneğin Oppo marka bir akıllı telefonda da LDAC desteğini alabilirsiniz. Fakat SONY burada minik bir çakallık yapmış ve LDAC codecinin sadece kendi kulaklıklarında kullanılmasına izin vermiş. Yani eğer LDAC kalitesinde müzik dinlemek istiyorsanız SONY marka bir kulaklık satın almak zorundasınız. LDAC desteğinin SONY’nin genellikle üst segment kulaklıklarında mevcut olduğunu da ayrıca hatırlatayım; yani giriş ve orta segment bir SONY kulaklıkta LDAC desteği genellikle bulunmuyor.
Yüksek çözünürlüklü ses için bilmeniz gereken en önemli codecler bunlar. Biz biraz daha aptX tarafına odaklandık çünkü şuan en yaygın konumda bulunan codec, aptX gibi görünüyor.
Peki aptX kalitesinde ses aldığımı nasıl anlayabilirim?
Öncelikle kullandığınız cihazın aptX desteğine sahip olup olmadığına emin olmanız lazım. Son birkaç yıldır satılan birçok üst segment telefonda Qualcomm’un işlemci setleri hali hazırda mevcut. Ve bu cihazların birçoğu da aptX desteğine sahip. İkincil olarak ise, kulaklığınızın ya da hoparlörünüzün aptX desteğine sahip olup olmadığını kontrol etmeniz lazım. Örneğin şuanda yanımda bulunan Anker’in Motion+ modelinde bu destek, kutusundan da gördüğünüz üzere mevcut durumda. Eğer bu destek aptX HD şeklinde olsaydı bu cihazdan daha kaliteli bir kablosuz ses de alabilirdim. SENNHEISER’ın Momentum modeline baktığımızda ise; aptX Low Latency desteğinin mevcut olduğunu görebilirsiniz.
Şimdi kablosuz yüksek çözünürlüklü ses elde etmek için; bulunduğumuz noktada işin cihaz kısmını hallettik. Geriye kalan ise, yüksek çözünürlüklü bir ses dosyası oynatmak. Bunun için FLAC formatlı dosyaları kullanabiliriz. Veya online bir dinleme deneyimi yaşamak istiyorsanız Tidal Hi-Fi, sizin için öne çıkan bir seçenek olabilir. Kaliteli ses için, zincirin 3 önemli halkası var: Kaynak cihaz, çıkış cihazı, ve kaynak ses. Bu 3’ünü de hallettiğimiz zaman, ortalama bir kullanıcı olarak gayet temiz, berrak ve yüksek çözünürlüklü bir ses alabilmemiz mümkün. Fakat bunlardan sadece 1’i bile tecrübe etmek istediğiniz yüksek kaliteli ses codecini desteklemiyorsa, otomatikman hepsi birden SBC codecine düşecektir. Yani elinizde en düşük ne varsa, diğer cihazlar da otomatikman onun seviyesine iniş yapacaktır. Bu noktada cihaz seçiminizde, cihazlarınızın hangi codecleri desteklediği konusunda dikkatli olmanız gerektiğini tekrardan hatırlatmış olayım.
Bugün, sizlere mümkün olan en kısa ve en az kafa karıştırıcı şekilde nasıl kablosuz sesi en optimum kalitede alabileceğinizi anlatmaya çalıştık. Umarım işinize yarar bilgiler aktarabilmişizdir. Görüşmek üzere.