Çin’in, ABD ve Avrupa ile teknoloji savaşı kızışırken, elektronik ve yarı iletken üretimi için kilit öneme sahip iki niş metalin ihracatını kısıtlıyor: germanyum ve galyum.
İçindekiler
Çin neden metallere ihracat sınırlaması getiriyor?
Çin ve ABD, 2019’dan beri tırmanan bir teknoloji ticaret savaşındalar. ABD, Çin’i önemli teknoloji bileşenlerinden ve yarı iletkenlerden veya yongalardan kesmek için ticaret kara listelerini ve kapsamlı ihracat kısıtlamalarını kullandı. Bu kritik teknoloji parçaları, iki süper güç arasındaki savaşta bir odak noktası haline geldi.
Çin şu ana kadar pek misilleme yapmadı ancak mayıs ayında ABD’li çip firması Micron’u “büyük bir güvenlik riski” olarak nitelendirdi. Şimdi ise Pekin, biraz güçlü olduğu alanlara yani elektronik ve yarı iletkenlere giren metaller ve malzemelere odaklanıyor.
Çin ticaret bakanlığı pazartesi günü yaptığı açıklamada, yeni düzenlemelerin galyum ve germanyum ihracatçılarının metalleri sevk etmek için lisans alınmasını gerektireceğini söyledi. Pekin, ulusal güvenlik gerekçesiyle yeni kurallar getirdi.
Germanyum ve galyum nedir?
Germanyum ve galyum doğal olarak bulunmayan metallerdir. Bundan ziyade, genellikle diğer metallerin rafinerilerinin bir yan ürünü olarak oluşturulurlar.
Gümüşi beyaz bir metal olan germanyum, çinko üretiminin yan ürünü olarak oluşur. Yumuşak, gümüşi metal galyum ise, boksit ve çinko cevherlerinin işlenmesinin bir yan ürünüdür.
Germanyum ve galyum ne için kullanılır?
Germanyum, güneş ürünleri ve fiber optik dahil olmak üzere çeşitli kullanımlara sahip. Kızılötesi radyasyona karşı şeffaf olan germanyum, gece görüş gözlüğü gibi askeri uygulamalarda kullanılabilir. Germanyum içeren güneş panellerinin uzayda uygulamaları da vardır.
Galyum, örneğin cep telefonları ve uydu iletişimi için radyo frekansı çipleri yapabilen galyum arsenit kimyasal bileşiğinin üretiminde kullanılır. Bu bileşik aynı zamanda yarı iletkenlerde önemli bir malzemedir.
Germanyum ve galyumu hangi ülkeler üretiyor?
Bir endüstri kuruluşu olan Critical Raw Materials Alliance’a göre Çin, dünya çapındaki germanyumun %60’ını ve galyumun %80’ini üretiyor.
Galyum arsenit üretimi karmaşık olduğu için dünyada sadece birkaç şirket bunu yapabiliyor. CRM Alliance, birinin Avrupa’da, diğerlerinin ise Japonya ve Çin’de bulunduğunu söylüyor.
Çin’in kuralları ne kadar büyük bir etki yaratacak?
Eurasia Group yayınladığı bir notta, “Ölümcül bir darbe değil, bir uyarı atışı. Ancak bu son önlemlerin kapsamı daha sınırlı ve yeni kurallar Çinli ihracatçıların önce bir lisans almasını gerektirse de, hiçbir dil belirli ülkelere veya son kullanıcılara ihracatı otomatik olarak engellemiyor.” dedi.
ABD ve Avrupa bu malzemelerden büyük miktarlarda ithal etmiyor. Hükümet rakamlarına göre ABD, 2022’de 5 milyon dolarlık galyum metali ve 220 milyon dolarlık galyum arsenit aldı. S&P Global Market Intelligence’den alınan verilere göre, germanyum alımı daha yüksekti, ülke 60 milyon dolar metal alırken, AB 2022’de 130 milyon dolar germanyum ithal etti.
İlginizi Çekebilir: iPhone 15 Pro Max Batarya Sorununu Çözecek!
Diğer ülkeler de bu metalleri üretebilmekte. Örneğin; Belçika, Kanada, Almanya, Japonya ve Ukrayna germanyum üretebilir. Japonya, Güney Kore, Ukrayna, Rusya ve Almanya ise hali hazırda galyum üretiyor.
Çin’in ölçeği, onları başka yerlerden daha düşük bir maliyetle üretmesine izin verdi, ancak Eurasia Group, Pekin’in hamlelerinin “hedeflenen kapsam göz önüne alındığında küresel arz üzerinde sınırlı bir etkiye” sahip olacağını belirtiyor.
Eurasia Group, “ABD, Japonya ve Hollanda dahil olmak üzere ülkelere Çin’in misilleme seçenekleri olduğunu hatırlatmak ve böylece onları Çin’in üst düzey çiplere ve araçlara erişimine daha fazla kısıtlama getirmekten caydırmak için tasarlanmış bir uyarı atışı.” dedi.