Doğrudan satışlarda cayma hakkı, Ticaret Bakanlığı tarafından hazırlanan yeni yönetmelik taslağıyla daha güçlü bir tüketici koruması sunacak şekilde güncelleniyor. Halihazırda 14 gün olan cayma hakkı süresi, 30 güne çıkarılıyor. Bu sayede tüketiciler, doğrudan satış yoluyla edindikleri ürün veya hizmetlerden hiçbir gerekçe göstermeksizin ve ceza ödemeden cayma hakkını kullanabilecek.
İçindekiler
Cayma hakkı nedir ve hangi satışları kapsıyor?
Cayma hakkı, tüketicinin, satın aldığı mal veya hizmetten belirli bir süre içerisinde vazgeçebilmesini sağlayan yasal bir haktır. Yeni yönetmelik taslağıyla birlikte, doğrudan satış olarak adlandırılan, mağazaya gitmeden yüz yüze iletişim yoluyla yapılan satışlarda bu hakkın kapsamı genişletiliyor.
Yeni düzenlemeye göre tüketici, malın kendisine teslim edildiği tarihten itibaren 30 gün içinde, herhangi bir gerekçe göstermeden ve cezai yaptırım ödemeden cayma hakkını kullanabilecek. Aynı hak, hizmet satışlarında da geçerli olacak ve hizmet sözleşmesinin kurulduğu tarihten itibaren başlayacak. Ancak bunun internet satışlarında değil, doğrudan satışlarda geçerli olduğunu bir kez daha hatırlatalım.
Yeni düzenleme ile gelmesi beklenen önemli değişiklikler
- Cayma hakkı süresi 14 günden 30 güne çıkarılıyor.
- Geri ödemeler tüketicinin kullandığı ödeme yöntemiyle ve tek seferde yapılacak.
- Satıcı, 30 gün içinde tüm ödemeleri iade etmekle yükümlü olacak.
- Tüketici, mal teslimi öncesinde de cayma hakkını kullanabilecek.
- Cayma hakkı için ceza, koşul veya masraf talep edilemeyecek.
Cayma hakkının geçerli olmadığı durumlar
Bazı özel durumlarda cayma hakkı geçersiz sayılacak. Tüketici aşağıdaki koşullarda cayma hakkını kullanamayacak:
- Tüketicinin kişisel tercihine göre özel üretilmiş ürünler
- Çabuk bozulabilen veya son kullanma tarihi yakın ürünler
- Sağlık ve hijyen açısından iadesi uygun olmayan ürünler
- Ambalajı açılmış, mühür, bant ya da koruyucu unsurları bozulmuş ürünler
- Kurulumu yapılan, montajı gerçekleştirilen ürünler
- Abonelik dışındaki gazete, dergi ve süreli yayınlar
Doğrudan satış şirketleri için yeni kurallar
Doğrudan satış şirketleri için de çeşitli yükümlülükler getiriliyor. Artık bu şirketler, Ticaret Bakanlığından “satış yetki belgesi” almak zorunda olacak ve bu belgenin geçerliliği 3 yıl sürecek. Aynı zamanda doğrudan satıcıların sisteme dahil edilmesi ve ayrılması konusunda daha şeffaf kurallar uygulanacak.
Satıcı, sisteme girişinden itibaren 30 gün içinde ayrılmak isterse, şirket elindeki kullanılmamış malları geri almakla yükümlü olacak. Satıcı, hiçbir yükümlülük altına girmeden sistemden çıkabilecek.
Doğrudan satış şirketleri, tüketiciyi bilgilendirmek üzere çağrı merkezi, internet, e-posta veya SMS gibi dijital iletişim kanalları üzerinden ulaşabilecek sistemler kurmak zorunda olacak.
Bu sistemlerde:
- Cayma hakkının varlığı ve kullanım koşulları
- Doğrudan satıcı bilgileri
- Cayma hakkı başvuru yöntemleri
- Mal ve hizmete dair kullanım bilgileri
gibi temel bilgilere yer verilmesi gerekecek. Böylece tüketici hakları daha açık ve erişilebilir hale getirilecek.
Yeni düzenleme ne zaman yürürlüğe girecek?
“Doğrudan Satışlar Hakkında Yönetmelik Taslağı” henüz kamuoyunun ve ilgili kurumların görüşüne sunulmuş durumda. Yürürlüğe giriş tarihi henüz açıklanmadı ancak yakın zamanda hayata geçirilmesi bekleniyor. Taslağın yasalaşmasıyla birlikte, cayma hakkı süresi 30 güne çıkacak ve doğrudan satış sektörüne yeni kurallar getirilmiş olacak.
İlginizi Çekebilir: Honor 400 ve 400 Pro Türkiye fiyatları açıklandı! Fiyat performans kralı mı?
Yeni düzenlemeyle birlikte, hem satıcıların hem de tüketicilerin daha adil ve güvenli koşullarda işlem yapması hedefleniyor. Özellikle doğrudan satışta cayma hakkı süresinin uzatılması, tüketici lehine önemli bir gelişme olarak değerlendiriliyor.