İçindekiler
NFT NEDİR ?
Kripto para birimlerinin kullandığı blockchain teknolojisi bu kez sanat eserlerinin ya da koleksiyon parçalarının özgünlüğünü tescil ediyor. Non-Fungible Token, kısaca NFT değiştirilemez token, eşsiz token anlamına geliyor. Bu tokenlar, kripto para birimlerinin aksine birbirleriyle takas edilemiyor. Çünkü her değiştirilemez token, dijital para birimlerinin aksine birbirinden farklı. Genellikle Ethereum altyapısındaki bu dijital varlıklar, ERC-721 ve ERC-1155 standartlarına göre oluşturuluyorlar. Dolayısıyla birazdan bahsedeceğimiz bu JPEG resim orijinal haliyle başka bir yerde yok. Bir kişi bu resim dosyasını satın almak için Eylül 2021 kuruyla 538.671.538 TL ödedi.
Everydays: The First 5000 Days
“Beeple” takma adıyla bilinen grafik tasarımcı Mike Winkelmann’ın Everydays: The First 5000 Days isimli NFT’si şimdiye kadar satılan en pahalı NFT’ler listesinin başında yer alıyor. 1766’da James Christie tarafından kurulan bir İngiliz müzayede evi olan Christie’nin 11 Mart’taki ilk dijital sanat müzayedesinde 69,3 milyon dolar gibi rekor bir fiyatla satıldı. Eser, tarihi bir müzayede evinde satılan ilk NFT oldu.
Eser sahibine yapılan bu ödeme eser sahibinin cüzdanına kripto para transferi şeklinde gerçekleşti.
Grafik tasarım sanatçısının yaptığı bu eser birbirinden farklı 5000 fotoğraftan oluşuyor. Eser 21069 x 21069 pixel boyutunda. Eserin içerisinde bir sürü çizim, eskiz ve illüstrasyon var. Aralarında popüler kültüre yapılan bazı göndermeler de mevcut. Bunlardan bazıları Pikachu, Micheal Jackson, Burger King ve bol bol Yoda ve Star Wars.
Mike Winkelmann, 1 Mayıs 2007’de kendi kendine bir karar vermiş ve “bugünden sonra her gün bir resim çizip bunu online olarak yayınlayacağım” diyerek yola koyulmuş. 2007’den 2020’ye kadar neredeyse 13,5 yıl boyunca her gün bir resim çizmiş. Bunlardan seçerek oluşturduğu kolajın da o yüzden “İlk 5000 Gün” adını taşıyor.
Peki bu eser nasıl oluyor da bu kadar yüksek bir değerlemeye ulaşıyor ?
Bu sanat eserindeki 5000 görselin hepsine internetten ulaşabilir ve bunları yazıcıdan çıkarıp duvarımıza asabiliriz. Aynı görseller internette bedava veya kitap halinde aldığınız zaman en fazla 65 dolar ederken neden bu görsele bunun 1 milyon katından daha fazla para veresiniz ? Peki aynı soruyu Leonardo Da Vinci’nin Mona Lisa’sı için sorabilir miyiz ? Mona Lisa tablosu Paris’te Louvre Müzesi’nde üst düzey güvenlik yöntemleriyle korunuyor ama biz Mona Lisa tablosunu internetten bulup çıktısını alabilir ve duvarımıza asabiliriz.
Osmanlı İmparatorluğu’nun başarılarıyla öne çıkan padişahı Fatih Sultan Mehmet’in kendi döneminde yapılıp günümüze gelebilmiş üç orijinal portresinden birisini daha tanıdık bir örnek olarak gösterebiliriz. Fatih Sultan Mehmet’in bu portresini Christie müzayede evinden 1.064.093 dolara satın alan İstanbul Büyükşehir Belediyesi bu portreyi internetten alıp sergileyemezmiydi ?
O zaman buradaki asıl değer tabloların röprodüksiyonlarında yani taklitlerinde değil. Çünkü taklitleri zaten sonsuz sayıda mevcut. Asıl değer az olanda. Yani orjinal versiyonunda. Çünkü ondan sadecede bir tane var.