Donanım üreticilerinin son yıllarda büyük ilgi gösterdiği oyuncu kategorisine yeni ürünler eklenmeye devam ediyor. RGB aydınlatma eklenerek tekrar fırına verilen ürünleri yeniden ele alacak değiliz. Bu dosya konusunda odaklanmak istediğimiz nokta, daha yüksek tazeleme hızlarına çıkabilen monitörler…
Bilindiği gibi monitörlerde 60Hz tazeleme hızı standart. Bunun anlamı; ekranda beliren görüntünün her saniye boyunca 60 kez yenileniyor olması. Böylece, göz yorucu ya da baş ağrıtıcı görüntü sorunları ortadan kaldırılabiliyor. Hattın diğer ucundaysa ekrana görüntü yollayan ekran kartımız var. Masaüstünde 60 fps olan saniyedeki kare hızı ile monitörün 60Hz olan tazelemesi aynen örtüşüyor ve sorun yaşanmıyor.
Oyunlarda durum daha farklı ve ekran kartınız, seçilen çözünürlük ile kalite seviyesinde ne derece iyi performans sunuyorsa o kadar şanslısınız. Kartınız yetersiz geldiğinde fps değeri 30 altına düşerek akıcı olmayan görüntülere neden olur. Daha pahalı ekran kartına terfi etmeden fps değerini arttırmanı yolu çözünürlük ya da kalite ayarlarını düşürmek. İyi bir ekran kartına sahip oyuncuların aklına gelen sorulardan ilki yüksek tazeleme yapan LCD monitörler.
144Hz ve Üstü
60Hz sonrasında ilk seçenek 72Hz ve sonrasında 75, 100, 120, 144, 165 ve hatta 240Hz tazeleme yapabilen LCD monitörler var. Neden hepsi 240Hz değil diye sorabilirsiniz? Saniyenin 240’da birinde yani 4.61 ms içinde tazeleme yapabilen paneller çok daha pahalı. Panel kalitesi dışında monitöre güç veren kontrol devresi de daha iyi yani pahalı olmak zorunda.
Kısa süre önce incelediğimiz Iiyama G-Master GB2560HSU modeli 144Hz değeriyle orta noktayı bulan ve aşırı pahalı olmayan oyun monitörlerinden biri. Bununla birlikte, 60Hz’e kıyasla yüzde 140 arttırılan tazeleme hızıyla aksiyon oyunlarında akıcı görüntülere olanak veriyor. Daha akıcı ve keyifli bir oyun deneyimini garanti ediyor. Elbette ekran kartınızın buna ayak uyduracak derecede güçlü olması ve ideal olarak Full HD’de 100 fps üstüne tutunabilmesi şart.
FreeSync Getirisi
Ekran kartınız fazlasıyla iyi olup monitörünüzün tazeleme hızını geride bırakacak derecede yüksek fps sunabiliyorsa görüntü yırtılmalarını engellemek için VSync açmanız şart olabilir. Bu sayede ekran kartınızı frenleyebilirsiniz ama artan gecikme süresinden ötürü oyun deneyiminiz düşer. Adaptive Sync esaslı FreeSync teknolojisini içeren monitörlerde monitör ve ekran kartı aynı tempoda çalışıyor yani kareler senkronize ediliyor!
Sonuç olarak görüntü yırtılması yaşanmıyor. İşte buradaki asıl önemli nokta yüksek tazeleme yapabilen bir FreeSync monitör seçmek. Böylece ekran kartınızın fps değeri 40-144 fps arasında oynasa bile monitörünüz ayak uyduracak (VRR) ve mükemmel akıcılık elde edilecek. VSync ile yaşanan gecikme ve fare takılmaları yaşanmayacak. FreeSync için HD 7000 serisi ve üstü AMD ya da 10 serisi ve üstü NVIDIA ekran kartları kullanılabilir.
LFC Çözümü
Tam aksine ekran kartının 40 fps altına düştüğü durumlardaysa LFC teknolojisi devreye giriyor. Bunun olabilmesi için monitördeki en yüksek tazeleme hızı, en düşük hızdan en az 2.5 kat iyi olmak zorunda. Örnek vermek gerekirse min. 40Hz ise max. değer 100Hz ya da üstü olmalı. LFC’nin görevi, fps düştüğünde kareleri tekrar edip x2 etkisiyle örneğin 40Hz olan tazelemeyi 80Hz yaparak akıcı kılmak.
AMD Radeon ayarlarına girerek FreeSync’i aktifleştirdikten sonra oyun sekmesine geçip “Frame Rate Target Control” özelliğini açmanızı ve monitörün desteklediği en yüksek Hz değerinden iki kare aşağı seçmenizi öneriyoruz. Böylece ekran kartınız boşuna zorlanmaz ve VSync olmadan sorunsuz biçimde dizginlenir. Aynı alandaki Chill teknolojisi de aktifleştirilebilir.
Yüksek tazelemeli monitörleri denedikten sonra 60Hz monitörlere geri dönmeniz imkansız hale gelebilir!